معرفی انواع ترک ساختمان و بررسی دلیل ایجاد شدن آن ها در این نوشته مورد بررسی قرار گرفته است. مصالح ساختمانی و سازه های بتنی در برابر کشش ضعف دارند و در صورتی که برش ناشی از نشست های نامتوازن و کشش قطری به آن ها تحمیل شود؛ ترک های ریز و درشتی در این مصالح ایجاد می شود. آشنایی با انواع ترک در ساختمان به شما کمک می کند تا بهتر در مورد ایجاد مقاوم سازی ساختمان تصمیم گیری نمایید. بطور کلی دلیل ایجاد ترک، تحمل تنش کششی بیش از حد مقاومت کششی در جسم است. در ادامه این مقاله آهن رسان مرجع قیمت آهن، انواع ترک های ایجاد شده در ساختمان را معرفی کرده و دلیل ایجاد شدن این ترک ها را نیز بررسی خواهیم کرد.
انواع ترک در ساختمان
- ترک ها یا منشا سازه ای دارند و یا منشا غیر سازه ای دارند.
- ترک های سازه ای وقتی ایجاد می شوند که تغییراتی در موقعیت و وضعیت اجزای سازه ای به وجود بیاید.
- ترک های غیر سازه ای وقتی پیدا می شوند که اجزای غیر سازه ای دچار فعل و انفعالات حرارتی، تغییر و یا جابجایی شوند.
ترک های با منشا سازه ای
برخی ترک ها در اثر نشست و یا تورم خاک و تکیه گاه ها ایجاد می شوند که می تواند به صورت مورب، پلکانی یا عمودی عمیق باشد. برای مقابله با این مشکلات و جلوگیری از آن ها از فولاد و فلزات آهنی قیمت تیرآهن استفاده می شود. برای آشنایی با انواع ترک در ساختمان همچنین می توانید مقالات دیگر سایت را در این زمینه مطالعه کنید.
برخی ترک ها ممکن است به خاطر کیفیت پایین مصالح یا ضعف در طراحی و اجرای آنها باشد که باعث خیز تیرها شده و به ترک خوردن ساختمان منجر شود که می تواند به صورت افقی، برشی و مورب باشد. وقتی بار بیش از حد و نامتقارن به تیر وارد شود، ترک های برشی از اولین و پایین ترین رج های دیوار بین بلوک ها و در ملات ایجاد می شود به دنبال آن ترک های خمشی به صورت عمود بر تیر به وجود می آید.
- برخی ترک ها نیز به دلیل ضعیف بودن طراحی و کیفیت مصالح در ستون ها به وجود می آیند که اغلب عمودی هستند.
- برخی ترک ها ممکن است به خاطر بروز یخبندان ایجاد شده که اغلب مورب هستند.
- برخی ترک ها در اثر حوادث طبیعی مثل زلزله ایجاد می شوند که می تواند به صورت ضربدری(در اثر زلزله بزگ)، افقی هم راستا با تیر (در اثر زلزله خفیف) باشد.
در صورتی که عواملی طبیعی و خورنده محیطی آسیب هایی به ساختمان وارد کند، ممکن است ترک های عمودی و افقی در آن ایجاد شود. آشنایی با انواع ترک در ساختمان این اجاره را می دهد تا بهترین راه را برای جلوگیری از آن اتخاذ کنید.
ترک های با منشا غیر سازه ای
- ترک مویی که در راستای منشا جز با ضریب انبساط بالاتر ایجاد می شود و دلیل آن تاثیرات دما بر ملحقات ساختمان است.
- وقتی اجزای ساختمان به درستی به هم متصل نشوند باعث ایجاد ترک های عمودی می شود.
- در صورت وارد آمدن فشار، ضربه و لرزش به سازه، ترک مویی در آن ایجاد می شود.
- بعضی ترک های ساختمانی به دلیل یخ زدگی ایجاد می شوند که اغلب سطحی بوده و به صورت مویی و مربعی هستند.
مقاوم سازی با کمک آهن آلات و مقاطع فولادی در سازه ها بسیار رایج است و مقاطعی که در این مورد استفاده می شوند نیز متنوع هستند، انواع ورق فولادی از جمله آن ها است به همین دلیل لینک مفیدی از قیمت ورق در اختیار شما قرار می دهیم تا به آن مراجعه کنید.
نکته: هر ترکی که در ساختمان ایجاد می شود حتما خطرناک نیست، برخی از ترک های ایجاد شده به دلیل ضعف باربری اسکلت ساختمان و استحکام آن است که شاید عاملی مثل نشست باعث بروز آن شده باشد و این شرایط برای ساختمان خطرناک است. بعضی مواقع نشست ها علت ترک ها نبوده و هرچند ظاهر نامطلوبی دارند اما این ترک ها برای ساختمان خظرناک نیستند.
تا اینجا متوجه شدید که ترک ها به شکل های مختلف در ساختمان ایجاد می شوند. آشنایی با انواع ترک در ساختمان سازی و مصالح فلزی در این سایت و شبکه های اجتماعی آن ارائه می شود.
| نوع ترک | دلایل عمده ایجاد ترک |
| مورب، پلکانی، عمودی عمیق | ترک های ناشی از مشست یا تورم خاک و تکیه گاه |
| افقی، برشی و مورب | ترک های ناشی از خیز تیرها |
| مورب | ترک های ناشی از یخبندان |
| ضربدری، افقی هم راستای تیر | ترک های ناشی از حوادث طبیعی مانند زلزله |
| عمودی | ترک های ناشی از آسیب های حاصله از عوامل خورنده محیطی |
| عمودی، افقی | ترک های ناشی از آسیب های حاصل از عوامل خورنده محیطی |
انواع ترک ساختمان از نظر شکل
- ترک افقی، برشی، خمشی
این نوع ترک ها در راستای افق و در طول دیوارها ایجاد می شوند و به دلایلی مثل عدم دقت و مهارت در دیوار چینی، به دلیل کمانش و شکم دادن دیوارهای یکپارچه و یا بلند (به خاطر نیروی وارده به آن از خاک و پشت آن)، یا به دلیل خیز برداشتن تیر زیر دیوار به وجود بیایند.
در زلزله های (حتی کوچک) به دلیل تغییر شکل قاب های بتی، دیوارهای غیر سازه ای در محل اتصالشان (در تراز سقف) از تیر جدا می شوند. حالا اگر از نمای با ضخامت کم یا نمای سیمانی استفاده شده باشد، آن گسستگی به وجود آمده به صورت دو ترک افقی در امتداد تیر در نما دیده می شود.
- ترک عمودی
ترک های عمودی عمولا به دلایل زیر ایجاد می شود:
نبود یا کمبود شناژ قائم یا وجود فاصله زیاد بین شناژها
در صورت ایجاد نشست های یکطرفه یا حرکت در فونداسیون زیر دیوار
نبود هشتگیر در دیوارها و عدم چسبندگی دو تکه به هم (اغلب در محل اتصال دیوار به ستون یا محل پر شده طاقچه و پنجره)
دلایل ایجاد ترک عمودی بر ستون بتنی:
* خطا و اشتباهات در طراحی
* خطا در اجرا
* مشکلات ناشی از عوامل خورنده محیطی
* کیفیت پایین مصالح اصلی - ترک مایل و پلکانی
این نوع ترک ها معمولا با زاویه ۴۵ درجه در راستای افق ایجاد می شوند. ترک های مایل به ترک مورب نیر معروف هستند. دلیل ایجاد شدن ترک های مورب، بروزنبشست های زیر فونداسیون نواری و یا پی منفرد و ستون مربوط است. یا به دلیل بالا آمدن خاک زیر پی ساختمان ایجاد می شوند. آشنایی با انواع ترک در ساختمان و نحوه مدیریت آن
نکته: در صورتی که عرض ترک های مایل و پلکانی بیش از ۲-۳ میلی متر بوده و یا اندازه آن ثابت نماند، خطرناک بوده و باید آن را مورد بررسی قرار داد.
نگته: برای اینکه محل نشست را تشخیص دهیم باید خطی عمود بر راستای ترک یک فلط فرضی ترسیم کرد. نوک فلش به راستای نشست خاک یا ستون اشاره می کند.
ترک های پلکانی در دسته ترک های مایل قرار دارند. ترک خطوط عمودی و افقی که بین بلوک ها ایجاد می شود و علت آن ضعف ملات و نا متوازن بودن مصالح اتصال و نشست خاک زیر ساختمان است.
- ترک کف
اگر ترک کف عمیق باشد، دلیل آن احتمالا نشست بوده و این خیلی خطرناک است. در برخی موارد نیز به خاطر انقباض و انبساط و حرارت سطحی سرامیک . کاشی کف ایجاد می شود که خطرناک نیست.
انواع ترک از نظر عمق و عرض
- ترک هایی ایجاد می شوند که عرض و عمق متوسطی در حد ۰.۵ تا ۲.۵ میلی متر دارند.
- برخی ترک ها عرض کم تر از ۰.۵ میلی متر داشته و مویی هستند
- برخی ترک ها هستند که عمیق و عریض بوده و دلیل پیدایش آنها نشست پی یا ضعف مقاومتی اعضای سازه ای بوده و خطرناک هستند.
چرا ساختمان ترک می خورد؟
- در اثر نشست خاک، تورم خاک زیر پی، تراکم و یا تحکم خاک زیر پی به خاطر بارهای وارد شده، به علت کاهش رطوبت خاک، به دلیل جابجایی مقدار قابل توجی خاک از زیر پی که ممکن است به خاطر ریزش خاک به داخل چاه و یا گودبرداری باشد. گاهی نیز افزایش رطوبت در خاک ممکن است باعث بالا آمدن خاک زیر پی شده و به ایجاد ترک منجر شود.
- ضعف طراحی، ضعف ظرفیت مقاومتی ستون ها، بار وارده بیش از حد و نا متوازن به تیرها باعث خیز تیرآهن ها شده و به ترک منجر می شود.
- در اثر یخبندان و تکرار پروسه یخ زدن و ذوب شدن خاک زیر پی ساختمان و از هم پاشیدن ساختار خاک باعث نشست و گاهی تورم آن در زیر پی شده و منجر به ترک خوردن کف می شود.
- انقباض و انبساط در اجزای ساختمان مثل اسکلت، لوله های آب گرم، بخاری و داکت و..در محل اتصال دیوار و ستون های فلزی، روی مسیر لوله بخاری و .. با اکسید شدن میلگردها در بتن باعث بروز ترک می شود.
- وقتی ضربه و فشاری از ماشین آلات بر نقاط ضعیف دیوار وارد می شود یا لرزش ایجاد می کند، به ترک خوردن ساختمان و دیوار منجر میشود.
- حوادث طبیعی مثل زلزله باعث حرکت در قاب شده، همچنین دریفت طبقات (که به خاطر حرکات رفت و برگشتی در محل اتصال به دیوار های غیر سازه ای اتفاق می افتد) باعث ترک خوردن سازه می شوند. آشنایی با انواع ترک در ساختمان را در این نوشته مطالعه نمودید برای مطالب و مقالات بیشتر با ما همراه باشید.
