بادبند (مهاربند) ساختمان چیست؟

مهاربند و بادبند چیست

فهرست مطالب آشنایی با تعریف بادبند ساختمان عوامل مؤثر بر قیمت بادبند فلزی بادبند ساختمان چگونه کار می‌کند؟ در چه شرایطی باید از بادبند استفاده کرد؟ اجزای تشکیل‌دهنده بادبند و نحوه اجرای آن اهمیت وجود بادبند در ساختمان آشنایی با انواع بادبند اسکلت فلزی قوانین و الزامات اجرایی بادبند فلزی ساختمان مزایا و معایب بادبند […]

در گذشته، انسان از طبیعت و لانه پرندگان الهام می‌گرفت و از مصالحی مثل چوب و سنگ برای ساخت سرپناه استفاده می‌کرد. با افزایش جمعیت و نیاز به ساخت بناهای مرتفع‌تر، روش‌های قدیمی دیگر پاسخگوی نیاز انسان‌ها نبودند؛ چونکه با وزش یک باد شدید، بیشتر سرپناه‌ها کاملاً تخریب می‌شدند. در نتیجه، مهندسان عمران و افراد متخصص با طراحی بادبندهای ساختمان، فرمول جدید از ساختمان‌سازی را به‌وجود آوردند. بادبندهای ساختمانی، با تقویت سازه‌ها در برابر نیروهای جانبی مثل باد و زلزله به ایمانی و پایداری ساختمان‌های بلند کمک می‌کنند.

بادبندهای ساختمانی، مجموعه‌ای دیوارها، قاب‌ها یا خرپاهایی‌اند که با هدف مقاوم‌سازی در سازه‌ها اجرا می‌شوند. جنس این مجموعه‌ها معمولاً از فولاد است، اما انواع بتنی و چوبی آن‌ها هم وجود دارد. انتخاب جنس بادبند به عوامل مختلفی از جمله نوع سازه، ارتفاع ساختمان و میزان بارهای جانبی بستگی دارد. همچنین، قیمت این مجموعه‌های فولادی با توجه به نوسان قیمت تیر آهن، نرخ جهانی فولاد و مقدار عرضه و تقاضا در بازار تعیین می‌شود. در این مقاله از وب‌سایت آهن رسان به‌سراغ انواع بادبند از جمله انواع بادبند فلزی رفته‌ایم تا درک بهتری در مورد کارایی آن‌ها داشته باشید.

انواع بادبند ساختمان

آشنایی با تعریف بادبند ساختمان

باد بند یا مهاربند (wind bracing)، بخشی از یک سازه ساختمانی است که برای افزایش استحکام و مقاومت آن در برابر نیروهای افقی مثل باد و زلزله استفاده می‌شود. بادبندها با انتقال این نیروها به عناصر دیگر سازه از جمله خرپا و تیرآهن، از فروپاشی آن جلوگیری می‌کنند.

بادبندها معمولاً از قطعات فولادی تشکیل شده‌اند و در سازه‌های فولادی و بتنی به‌کار می‌روند. انتخاب نوع، شکل و ابعاد بادبند برعهده مهندس سازه است و به عوامل مختلفی مثل نوع سازه، ارتفاع ساختمان، منطقه جغرافیایی و غیره بستگی دارد. به‌طور خلاصه، بادبند عضوی حیاتی در اسکلت فلزی ساختمان است که به استحکام و امنیت آن در برابر نیروهای افقی و حتی عمودی کمک می‌کند.

عوامل مؤثر بر قیمت بادبند فلزی

قیمت هر بادبند ساختمان با توجه به مقدار فلزی که در آن به‌کار رفته است تعیین می‌‎شود. با این حال، از جمله مهم‌ترین عوامل مؤثر روی قیمت مهاربندهای فلزی می‌توان به قیمت آهن امروز، نوسان نرخ دلار و مقدار عرضه و تقاضا در بازار اشاره کرد.

همچنین، از آنجایی که بعضی از انواع بادبند با میلگرد یا تیرآهن ساخته می‌شوند، قیمت میلگرد و تیرآهن هم روی قیمت نهایی آن‌ها تأثیر می‌گذارد. به‌دلیل نوسان روزانه آهن آلات نمی‌توان عدد ثابتی را برای این بادبندهای فلزی ارائه کرد. برای استعلام قیمت و خرید بادبندهای فلزی ساختمانی با کارشناسان فروش مجموعه ما تماس بگیرید!

بادبند ساختمان چگونه کار می‌کند؟

فرض کنید، ساختمانی بدون بادبند در برابر زلزله قرار بگیرد. لرزش‌های زمین باعث می‌شوند که ستون‌ها و تیرها به‌صورت جانبی حرکت کنند. این حرکت جانبی می‌تواند باعث خم شدن، پیچ خوردن یا حتی شکستن این عناصر سازه‌ای شود. در نهایت، بدون وجود بادبند برای مهار این حرکات جانبی، ساختمان تخریب خواهد شد و علاوه بر ضرر مالی، متأسفانه تلفات انسانی هم به‌همراه خواهد داشت.

حالا فرض کنید که همان ساختمان، دارای بادبند باشد. بادبند ساختمان مثل دیوارهای مورب (به‌شکل ضربدری) در بین ستون‌ها و تیرها قرار می‌گیرد تا حرکت جانبی بیش‌ازحد آن‌ها جلوگیری کند. در نتیجه، وقتی که زلزله رخ می‌دهد، بادبندها نیروهای افقی ناشی از لرزش زمین را جذب و آن‌ها را به پایه ساختمان منتقل می‌کند.

در واقع، بادبندها مثل یک اسکلت فلزی ثانویه عمل می‌کنند و باعث تقویت و حمایت اسکلت اصلی سازه می‌شوند. در حال حاضر، مهندسان موظف‌اند که با توجه به آیین‌نامه‌های زلزله و شرایط خاص هر پروژه، از بادبند ساختمان در طراحی و اجرای ساختمان استفاده کنند.

در چه شرایطی باید از بادبند استفاده کرد؟

به‌طور کلی، در ساخت هر سازه ساختمانی که در معرض نیروهای افقی قابل توجه مثل باد و زلزله قرار دارد، باید از بادبند استفاده کرد. با این حال، شرایط خاصی از جمله موارد زیر وجود دارند که استفاده از بادبند ساختمان در آن‌ها الزامی است:

  • مناطق زلزله‌خیز
  • ساختمان‌های مرتفع، برج‌ها و آسمان‌خراش‌ها
  • ساختمان‌های با دهانه‌های بزرگ (مثل سالن‌های ورزشی یا استخرها)
  • ساختمان‌های ساخته‌شده با مصالح سبک (مثل چوب یا آجر)

همچنین، از بادبند برای تقویت اجزای مختلف یک سازه هم استفاده می‌شود که عبارت‌اند از:

  • جداسازی قسمت‌های مختلف ساختمان (مثل جداسازی راهروها از بخش اصلی)
  • ایجاد دیوارهای حمال برای تحمیل بارهای ثقیل سازه

انواع بادبند

اجزای تشکیل‌دهنده بادبند و نحوه اجرای آن

یک مهاربند فلزی ساختمانی از اجزای زیر تشکیل شده است:

  • میلگرد با تیرآهن: عضو اصلی بادبند که وظیفه تحمل نیروهای افقی را برعهده دارد. جنس این عضو معمولاً از فولاد است و می‌تواند به‌شکل میلگرد یا تیرآهن باشد.
  • صفحات فلزی: از صفحات فلزی برای اتصال بادبند به ستون‌ها و تیرها استفاده می‌شود.
  • لوله‌های فلزی: در بعضی موارد از لوله‌های فلزی برای ساخت بادبند استفاده می‌شود.
  • پیچ و مهره: برای اتصال اجزای مختلف یک بادبند ساختمان به‌همدیگر باید از پیچ و مهره کمک گرفت.

نحوه اجرای بادبند فلزی شامل 6 مرحله اصلی است که به‌ترتیب عبارت‌اند از:

  1. طراحی بادبند: مهندس سازه با توجه به نیروهای افقی که به ساختمان وارد می‌شود، نوع، شکل و ابعاد بادبند را طراحی می‌کند.
  2. تهیه مصالح: مصالح مورد نیاز اعم از میلگرد، تیرآهن، صفحات و لوله‌های فلزی تهیه می‌شوند.
  3. برش و آماده‌سازی مصالح: مصالح بادبند ساختمان در اندازه‌های مختلف برش داده می‌شوند. همچنین، سوراخ‌هایی برای اتصال آن‌ها به‌همدیگر ایجاد می‌شوند.
  4. مونتاژ بادبند: اجزای مختلف بادبند ساختمان به‌یکدیگر متصل می‌شوند. این کار می‌تواند به‌صورت اتصال جوشی یا پیچ و مهره‌ای انجام شود.
  5. نصب بادبند: بادبند اسکلت فلزی در محل مورد نظر در اسکلت ساختمان نصب می‌شود.
  6. بازرسی و کنترل کیفیت: پس از نصب بادبند، کیفیت اجرا توسط مهندس ناظر و بازرسان کنترل کیفیت بررسی می‌شود.

3 نکته مهم در اجرای بادبند فلزی

برخلاف بادبند ساختمان بتنی، بادبندهای فلزی نیازمند در نظر گرفتن چند نکته خیلی حساس‌اند که عبارت‌اند از:

  • استفاده صحیح از مصالح ساختمانی: برای ساخت بادبند باید از مصالح باکیفیت و مطابق با استانداردهای مورد نظر استفاده شود.
  • دقت در اجرا: اجرای بادبند باید با دقت و ظرافت کافی به پایان برسد تا از استحکام و عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.
  • کنترل کیفیت: در همه مراحل اجرای بادبند ساختمان باید کیفیت کار توسط مهندس ناظر بررسی شود.

اهمیت وجود بادبند در ساختمان

از بادبند یا مهاربند ساختمانی به‌عنوان راز پایداری ساختمان‌ها در برابر طوفان و زلزله یاد می‌شود. همچنین، اهمیت وجود بادبند در اسکلت ساختمان به‌دلیل موارد زیر است:

  • مقاومت در برابر زلزله
  • مقاومت در برابر باد
  • ایجاد فضای انعطاف‌پذیر برای طراحی فضاهای داخلی ساختمان
  • اجرای نسبتاً ساده

با توجه به دلایل ذکرشده، استفاده از بادبند در ساختمان‌های مناطق زلزله‌خیز اقدامی ضروری برای تضمین امنیت جانی ساکنین و حفظ سرمایه‌های ملی است.

آشنایی با 2 نوع از رایج‌ترین بادبندها

انواع مختلفی از مهاربندها وجود دارند که هر کدام با توجه به شکل، نحوه اجرا و عملکردشان، در سازه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. به‌طور کلی، بادبندها به 2 نوع اصلی تقسیم می‌شوند:

  • قاب‌های مهاربند همگرا یا CBF (Concentric Braced Frame): قاب‌های مهاربند همگرا رایج‌ترین نوع سیستم‌های بادبند ساختمان هستند. اعضای بادبند در CBFها در یک نقطه در قاب به‌هم می‌رسند و به‌سمت داخل قاب خم می‌شوند. قاب‌های همگرا یا CBF برای ساختمان‌های با ارتفاع کم و متوسط مناسب‌اند.
  • قاب‌های مهاربند واگرا یا EBF (Eccentrically Braced Frame): در این نوع سیستم مهاربند، اعضای بادبند به‌جای اینکه در یک نقطه به‌هم برسند و به‌سمت داخل قاب خم شوند، در 2 نقطه مجزا به قاب متصل و به‌سمت خارج از قاب خم می‌شوند. این نوع چیدمان باعث می‌شود که بادبند ساختمان در برابر بارهای جانبی به‌صورت واگرا یا برون‌مرکز عمل کند و نیروهای وارده را به بیرون قاب هدایت کند.

مقایسه بادبندهای همگرا و واگرا

در جدول زیر نگاهی مقایسه‌ای به ویژگی‌ها، مزایا و معایب هر کدام از انواع بادبند ساختمان همگرا و واگرا داشته‌ایم:

نوع بادبند

مشخصات

مزایامعایب
بادبندهای همگرااز میلگردها یا تیرآهن‌های مورب تشکیل شده است و به‌صورت متقاطع بین‌ ستون‌ها یا تیرهای سازه قرار می‌گیرند.
  • سادگی در اجرا
  • مقرون‌به‌صرفه
  • مقاومت بالا
  •   اشغال فضای زیاد
  •   محدودیت در معماری ساختمان
بادبندهای واگرااز میلگردها یا تیرآهن‌های مورب تشکیل شده‌اند که به‌صورت واگرا بین ستون‌ها یا تیرهای سازه قرار می‌گیرند.
  • اشغال فضای کم‌تر
  •  ایجاد انعطاف‌پذیری بیشتر
  • پیچیدگی در اجرا
  • هزینه بیشتر

نکات مهم: برای درک بهتر تفاوت بین هر کدام از این بادبندها لازم است بدانید که بادبندهای همگرا با ایجاد یک شبکه مقاوم در برابر نیروهای افقی، از لرزی و واژگونی ساختمان جلوگیری می‌کنند. از طرفی، بادبندهای واگرا با ایجاد یک مسیر انحرافی برای نیروهای افقی، از لرزش و ریزش ساختمان جلوگیری خواهند کرد.

هر کدام از انواع بادبند ساختمان فلزی در یکی از دسته‌بندی‌های همگرا یا واگرا قرار می‌گیرند که در ادامه به هر کدام از آن‌ها از جمله بادبند K، بادبند شورون (V معکوس) و غیره اشاره کرده‌ایم.

آشنایی با انواع بادبند اسکلت فلزی

بادبندهای ساختمانی، به‌صورت اختصاصی برای افزایش مقاومت و استحکام سازه‌های مسکونی طراحی شده‌اند. بنابراین، شکل و طراحی خاص خودشان را دارند و شامل موارد زیر می‌شوند:

 مهاربند ساختمانی زانویی یا Kشکل

مهاربند زانویی که با عنوان بین‌المللی Knee Brace Frame هم شناخته می‌شود، پس از اتصال به بخش میانی ستون، شکل Kمانند (شبیه زانو) به‌وجود می‌آورد. این شکل Kمانند، انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به سایر مهاربندها دارد، اما اصلاً برای مناطق زلزله‌خیز توصیه نمی‌شود.

مهم‌ترین نقطه‌ضعف این نوع مهاربند، امکان از بین رفتن ستون‌ها زیر فشار تسمه فولادی است. از این بادبند ساختمان برای ساخت سازه‌های کم‌اهمیت در مناطق معمولی استفاده می‌شود. بادبند زانویی از نوع بادبندهای واگرا محسوب می‎شود. در صورت وقوع زلزله، اعضای زانو مثل لولا عمل می‌کنند تا نیرو به‌سمت ستون‌ها هدایت شوند.

با توجه به مقاومت بالا، از این بادبندها برای ساخت سازه‌های مسکونی در مناطق با لرزه‌خیزی متوسط تا بالا استفاده می‌شود. از جمله این مناطق در ایران می‌توان به تبریز، ارومیه، خوی، مرند، کرمانشاه، بوشهر، مشهد، کرمان، بابل و غیره اشاره کرد.

 بادبند مورب منفرد (SDB)

بادبندهای مورب منفرد (Signal Diagnoal Brace) از نوع بادبندهای همگرا هستند و ساختار آن‌ها شبیه به چند مثلث هم‌اندازه به‌نظر می‌رسد. این نوع بادبندهای ساختمانی (مثلثی) در برابر کشش و فشار مقاومت قابل توجهی دارند و برای نواحی زلزله‌خیز مناسب‌اند.

این نوع مهاربند ساختمانی که با نام‌های مهاربند قطری یا مهاربند ساده هم شناخته می‌شود، از یک عضو مورب تشکیل شده است که به‌صورت قطری بین 2 ستون یا تیر در قاب سازه قرار می‌گیرد. این بادبند با برخورداری از طرافت و قدرتی که دارد، در برابر نیروهای افقی از جمله زلزله و طوفان مقاومت می‌کند.

از جمله کاربردهای اصلی این نوع بادبند می‌توان به این موارد اشاره کرد:

  • تقویت قاب‌های ضعیف
  • ساخت سازه در مناطق با لرزه‌خیزی کم
  • ایجاد دیوارهای حائل
  • ساخت سازه‌های مسکونی و تجاری کم‌ارتفاع

بادبند چیست

بادبند هفتی (Vشکل)

بادبند هفتی از 2 بخش مورب تشکیل شده است که از 2 گوشه بالای یک عضو افقی شروع و در نقطه وسط تیر افقی پایین ختم می‌شوند. این اجزای مورب در نهایت، حرف لاتین V را را ایجاد می‌کنند.

بادبند ساختمان V شکل، از جمله بادبندهای واگرا است؛ اعضای این بادبند به‌صورت گسسته در ارتفاع قاب قرار می‌گیرند و در محل اتصال به تیرها و ستون‌ها با زاویه حدود 45 درجه خم می‌شوند.

این نوع بادبندهای فلزی به‌دلیل سادگی در اجرا، صرفه اقتصادی و عملکرد مناسب در برابر نیروهای جانبی دارند و در ساختمان‌های مختلف استفاده می‌شوند. به‌طور کلی بادبندهای هفتی برای مناطق با لرزه‌خیزی متوسط تا کم (مثل گیلان، مازندران، اردبیل، یزد، قم، مرکزی و غیره) مناسب هستند.

بادبند هشتی (8شکل) یا V معکوس

بادبند شورون یا هشتی که با نام‌های بادبند V معکوس یا هشتی‌شکل هم شناخته می‌شود، دقیقاً برعکس بادبندهای Vشکل است. این نوع مهاربند همگرا از 2 عضو مورب تشکیل شده است که به‌صورت V وارونه در بین 2 ستون یا تیر قرار می‌گیرند.

این نوع بادبند ساختمان با ظرافت و کارایی خود در برابر نیروهای افقی مثل باد و زلزله مقاومت می‌کند تا آسیبی به سازه وارد نشود. این نوع بادبند ساختمان فلزی برای ساختمان‌های با ارتفاع کم در نواحی زلزله‌خیز مناسب است و در ساختمان مرتفع ممکن است کارایی لازم را در نداشته باشد. عمده کاربرد بادبند شورون در ساختمان‌های مسکونی، سوله‌ها و انبارها، دیوارهای حائل و جداکننده‌های فضای داخلی سازه است.

بادبند ضربدری ساختمان

بادبند ضربدری که به آن مهاربند ضربدری یا X Brace هم گفته می‌شود، نوعی بادبند همگرا است که برای مقاوم‌سازی ساختمان از جمله در برابر باد به‌کار می‌رود. این نوع بادبند ساختمان از 2 عضو مورب تشکیل شده است که به‌صورت ضربدری در محل تقاطع تیر و ستون قرار می‌گیرند و به‌هم متصل می‌شوند.

بادبندهای ضربدری معمولاً از کابل‌های فولادی، تیرآهن‌های ناودانی یا نبشی ساخته می‌شوند و در ساختمان‌های فلزی و بتنی کاربرد دارند. از این بادبند برای مقاوم‌سازی ساختمان‌های مسکونی مخصوصاً ساختمان‌های آپارتمانی استفاده می‌شود.

مهاربندچیست

آشنایی با بادبند ساختمان بتنی

علاوه بر بادبندهای فلزی، بادبندهای بتنی هم وجود دارند که نوعی دیوار برشی محسوب می‌شوند. مهاربندهای بتنی از بتن آرمه ساخته می‌شوند تا در برابر نیروهای جانبی سازه‌ها مخصوصاً در ساختمان‌ها مقاومت کنند. بادبندهای بتنی از نظر ظاهری می‌توانند به‌صورت دیوارهای صاف، دیوارهای مشبک یا ستون‌های بتنی ساخته شوند.

بادبندهای بتنی، مقاومت و دوام بالا، قابلیت شکل‌پذیری و یکپارچگی با سازه را دارند. با این حال، وزن بالا، اشغال فضای زیاد، محدودیت‌های معماری و نیاز به آرماتوربندی برای اجرا از جمله معایب بادبند بتنی محسوب می‌شوند. این نوع مهاربندهای ساختمانی به چند نوع مختلف تقسیم می‌شوند که عبارت‌اند از:

  • بادبندهای بتنی مسلح (از جنس بتن آرمه)
  • بادبندهای بتنی پیش‌تنیده (از جنس بتن پیش‌تنیده)
  • بادبند بتنی عمودی (انتقال مستقیم نیروهای جانبی به تیرها و ستون‌ها)
  • بادبند بتنی مورب (تحمل مؤثرتر نیروهای جانبی)
  • بادبند بتنی جعبه‌ای (تشکیل‌شده از 2 صفحه بتنی عمودبرهم)
  • بادبند بتنی مرکب (ساخته‌شده از ترکیب بتن و فولاد)

بادبند ساختمان یک طبقه

طراحی بادبند ساختمان یک طبقه، فرایندی حائز اهمیت است و باید توسط یک مهندس سازه مجرب و با در نظر گرفتن آیین‌نامه‌های ساختمانی مربوطه انجام شود.

بادبندهای همگرا یا واگرا با شکل‌پذیری محدود به‌علت هندسه ساده و ابعاد کوچکی که دارند، در ساختمان‌های یک طبقه به‌کار گرفته می‌شوند. نظر طراحی و اجرا ساده این نوع بادبندها به تکمیل شدن پروژه ساختمانی سرعت می‎بخشد و هزینه کمتری هم برای کارفرما دارند. توصیه می‌شود که برای طراحی بادبند ساختمان یک طبقه، از خدمات یک مهندس سازه مجرب و دارای صلاحیت استفاده شود.

بادبند ساختمان دو طبقه

برای ساخت بادبند در طبقه دوم یک ساختمان، مثل طبقه یک می‌توان از بادبندهای همگرا و واگرا استفاده کرد. طبقه دوم یک ساختمان نیازمند بادبندهای فولادی است که در 4 طرف اصلی سازه ساختمانی یعنی در شمال، جنوب، شرق و غرب قرار بگیرند. بنابراین، بادبندهای همگرا به‌دلیل شکب‌پذیری نامحدود و مقاومت خیلی بالا بهترین انتخاب برای طراحی بادبند در سازه 2 طبقه هستند.

انواع بادبند ساختمان

قوانین و الزامات اجرایی بادبند فلزی ساختمان

طراحی و اجرای بادبندهای فلزی، تابع قوانین و استانداردهایی دقیق است که انگار زبان گویای مهندسی لرزه‌نگاری هستند. در این بخش، به الزامات اجرای بادبند ساختمان با توجه به استانداردهای بین‌المللی BS EN 1993-1-1، ASCE 41-06 و همچنین استاندارد ۲۸۰۰ ایران پرداخته‌ایم.

برای ساخت بادبند ساختمان‌های کوتاه‌قامت و کوچک، باید قوانین خاصی را در نظر گرفت. در ساختمان‌های حداکثر 8 طبقه یا با ارتفاع کمتر از ۳۰ متر، می‌توان از قاب‌های کوتاه مهاربندی شده برای تحمل ۱۰۰ درصد بار جانبی استفاده کرد.

از طرفی، در ساختمان‌های حداقل ۵ طبقه با ارتفاع بیشتر از ۵۰ متر، داستان فرق می‌کند. قاب‌های مهاربندی شده به‌تنهایی توان تحمل تمام نیروهای جانبی ناشی از زلزله را نخواهند داشت. بنابراین، در نظر گرفتن ارتفاع و اندازه سازه‌های ساختمانی در انتخاب و طراحی بادبند نقش مهمی دارد.

همچنین، از جمله الزامات قانونی و استاندارد ساخت بادبند باید به موارد زیر اشاره کنیم:

  • ضریب رفتار (مهاربندی برون‌محور فولادی): در این نوع مهاربندی، ضریب رفتار ساختمان برابر با ۷ است و ارتفاع مجاز ساختمان به ۵۰ متر محدود می‌شود.
  • قاب خمشی فولادی: در این نوع قاب، ضریب رفتار ساختمان به ۱۰ افزایش می‌یابد و ارتفاع مجاز ساختمان تا ۱۵۰ متر بالا می‌رود.
  • میلگرد بادبند: حداقل سطح مقطع میلگرد مورد استفاده برای بادبند ضربردی ساختمان، تیرآهن سقف باید برابر با سطح مقطع میلگرد ۱۴ باشد.
  • بادبند شکل K: استفاده از این نوع بادبند فقط در ساختمان‌های یک و دو طبقه مجاز است.
  • استاندارد ۲۸۰۰ ایران: در این استاندارد به طور مفصل به الزامات مربوط به طراحی و اجرای قاب‌های مهاربندی شده اشاره شده است.

رعایت دقیق الزامات طراحی و اجرای بادبند، نقش حیاتی در پایداری و امنیت ساختمان‌ها در برابر زلزله ایفا می‌کند. مهندسان سازه با تسلط بر این الزامات و استفاده از مصالح مرغوب، می‌توانند ساختمان‌هایی امن و مطمئن برای آشیانه گزیدن انسان‌ها خلق کنند.

مزایا و معایب بادبند ساختمان

بادبندهای فلزی و ساختمانی به‌دلیل افزایش مقاومت سازه‌های مسکونی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما مزایای دیگری هم در استفاده از این مهاربندها وجود دارند که عبارت‌اند از:

  • مقاومت بالا در برابر فشارها و نیروهای کششی
  • نیاز نداشتن به تخصص و ابزارهای پیچیده برای نصب
  • مقرون‌به‌صرفه
  • اشغال فضای کم
  • تنوع در نوع و شکل
  • تهیه انواع بادبند از طریق خرید آهن آلات با چک در آهن رسان

همچنین، بادبندهای ساختمانی هم مثل همه آهن آلات، علاوه بر مزایا از معایب خاصی برخوردار شده‌اند.  البته لازم است بدانید که استفاده از بادبند در تقویت مقاومت سازه الزامی است. با همه این اوصاف، بد نیست که با محدودیت‌های بادبندهای فلزی آشنا شوید:

  • محدودیت در معماری
  • کاهش زیبایی ساختمان
  • نیاز به ستون‌های قوی‌تر به‌دلیل ایجاد نیروهای رانشی
  • محدودیت در ارتفاع از جمله در بادبند مورب منفرد
  • پیچیدگی در طراحی مخصوصاً در ساختمان‌های مرتفع و پیچیده

آیا برای بادبند ساختمان جایگزین وجود دارد؟

بله برای بادبندهای ساختمانی، جایگزین‌های مختلفی وجود دارد که با توجه به عوامل مختلفی مثل نوع ساختمان، شرایط آب‌وهوایی، بودجه و غیره انتخاب می‌شوند. بعضی از مهم‌ترین و رایج‌ترین جایگزین‌های بادبند عبارت‌اند از موارد زیر:

  • دیوارهای برشی: دیوارهای برشی، نوعی دیوار ضخیم و مستحکم هستند که می‌توان از آن‌ها برای انتقال بارهای جانبی به فونداسیون ساختمان استفاده کرد. دیوارهای برشی از بتن مسلح، آجر یا مصالح بنایی دیگر ساخته می‌شوند.
  • سیستم‌های مهاربندی: سیستم‌های مهاربندی از اعضای فولادی یا چوبی تشکیل شده‌اند که به‌صورت مورب در قاب ساختمان قرار می‌گیرند. این اعضا می‌توانند بارهای جانبی را به‌طور مؤثری جذب و توزیع کنند.
  • قاب‌های فضایی: قاب‌های فضایی نوعی سازه 3 بعدی‌اند که از اعضای متقاطع تشیکل شده‌اند. این اعضا می‌توانند بارهای جانبی را به طور مؤثری توزیع کنند و به طور کلی برای ساختمان‌های با دهانه‌های بزرگ استفاده می‌شوند.
  • میراگرها: میراگرها دستگاه‌هایی هستند که برای کاهش ارتعاشات ساختمان در برابر باد و زلزله طراحی شده‌اند. انواع مختلفی از میراگرها وجود دارد، از جمله میراگرهای اصطکاکی، میراگرهای ویسکوز و میراگرهای تنظیم‌شده جرمی.

عوامل مؤثر در انتخاب جایگزین برای بادبند ساختمان

انتخاب جایگزین مناسب برای بادبند ساختمان به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

  • نوع ساختمان: برای ساختمان‌های مسکونی، بادبندها یا دیوارهای برشی به طور کلی رایج‌ترین گزینه هستند. برای ساختمان‌های تجاری و صنعتی، ممکن است از سیستم‌های مهاربندی، قاب‌های فضایی یا میراگرها استفاده شود.
  • شرایط آب‌وهوایی: در مناطق با بادهای شدید، ممکن است نیاز به استفاده از بادبندهای قوی‌تر یا سیستم‌های مهاربندی باشد. در مناطق زلزله‌خیز، ممکن است نیاز به استفاده از میراگرها باشد.
  • بودجه: بادبندها به طور کلی ارزان‌ترین گزینه هستند، در حالی که میراگرها می‌توانند گران‌ترین باشند.
  • الزامات طراحی: الزامات طراحی خاص ممکن است انتخاب جایگزین بادبند را محدود کند. به‌عنوان‌مثال، ممکن است در برخی از ساختمان‌ها نیاز به استفاده از دیوارهای برشی برای حفظ حریم خصوصی یا جلوگیری از آتش‌سوزی باشد.

مهم است که قبل از انتخاب جایگزین بادبند، با یک مهندس سازه مشورت کنید. مهندس سازه می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین نوع بادبند را برای ساختمان خود با توجه به نیازها و الزامات خاص خود انتخاب کنید.

علاوه بر جایگزین‌های ذکر شده در بالا، روش‌های جدید و نوآورانه‌ای نیز برای مهار بارهای جانبی در حال توسعه است. به‌عنوان‌مثال، برخی از محققان در حال بررسی استفاده از مواد کامپوزیتی و چاپ سه‌بعدی برای ساخت بادبندها و سیستم‌های مهاربندی هستند.

مقاوم‌سازی سازه‌ها با کمک آهن رسان

بادبندها را می‌توان مثل نگهبانان همیشه خبردار سازه‌های ساختمانی در برابر خطر باد و زلزله تصور کرد. حضور مهاربندها یا بادبند در اسکلت سازه، امنیت و آرامش خاطر را به ارمغان می‌آورد؛ به‌ویژه در مناطق زلزله‌خیز کشور که خطر زلزله همیشه وجود دارد. در این مقاله تخصصی از آهن رسان با استانداردها، انواع، مزایا و معایب و نحوه انتخاب بادبندها آشنا شدید. حالا به‌خوبی می‌دانید که وظیفه تشخیص نوع بادبند و اجرای آن برعهده مهندس سازه و مهندس ناظر است و جزئی از وظایف آن‌ها محسوب می‌شود.

برای افزایش مقاومت و استحکام سازه‌های مسکونی یا تجاری خود می‌توانید از بادبند ساختمان یا جایگزین آن مثل دیوار برشی یا قاب فضایی استفاده کنید. اگر هنوز هم برای انتخاب نوع مهاربندها سؤال دارید، با شماره‌گیری 31916 051 می‌توانید مشاوره تخصصی دریافت کنید. کارشناسان مجموعه ما علاوه بر ارائه مشاوره، قیمت امروز آهن آلات را در اختیارتان قرار می‌دهند تا در صورت اراده، برای ثبت سفارش اقدام کنید.

سؤالات متداول

  1. بادبند ساختمان چیست؟

بادبند یا مهاربند، عضوی از اسکلت سازه است که برای افزایش مقاومت آن در برابر نیروهای جانبی، به‌ویژه باد و زلزله، طراحی و اجرا می‌شود. این نیروها می‌توانند لرزش و ناایستایی سازه را به دنبال داشته باشند، اما بادبند با اتکا به استحکام و شکل هندسی خود، این مخاطرات را به حداقل می‌رساند.

  1. انواع بادبندهای ساختمان کدام‌اند؟

بادبندها از نظر ظاهری به شکل‌های مختلفی مانند Vشکل، ضربدری، K شکل، و یا شورون می‌توانند باشند و از مصالحی نظیر فولاد، بتن مسلح و یا چوب ساخته می‌شوند.

  1. در چه شرایطی باید از بادبند استفاده کرد؟

به‌طور کلی، در ساخت هر سازه ساختمانی که در معرض نیروهای افقی قابل توجه مثل باد و زلزله قرار دارد، باید از بادبند استفاده کرد. با این حال، شرایط خاصی از جمله موارد زیر وجود دارند که استفاده از بادبند ساختمان در آن‌ها الزامی است:

  • مناطق زلزله‌خیز
  • ساختمان‌های مرتفع، برج‌ها و آسمان‌خراش‌ها
  • ساختمان‌های با دهانه‌های بزرگ (مثل سالن‌های ورزشی یا استخرها)
  • ساختمان‌های ساخته‌شده با مصالح سبک (مثل چوب یا آجر)
  1. مزایای استفاده از بادبند در ساختمان چیست؟

استفاده از بادبند در ساختمان مزایای متعددی دارد، از جمله:

  • مقاومت در برابر زلزله
  • مقاومت در برابر باد
  • ایجاد فضای انعطاف‌پذیر برای طراحی فضاهای داخلی ساختمان
  • اجرای نسبتاً ساده
  1. آیا برای بادبند ساختمان جایگزینی وجود دارد؟

بله، برای بادبندهای ساختمانی جایگزین‌های مختلفی وجود دارد که با توجه به عوامل مختلفی مثل نوع ساختمان، شرایط آب‌وهوایی، بودجه و غیره انتخاب می‌شوند.

نظرات کاربران
2 پاسخ
دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *