حدیده کاری لوله چیست؟

حدیده کاری لوله فرآیندی است که با استفاده از ابزاری به نام حدیده، روی سطح خارجی لوله شیارهایی به شکل مارپیچ ایجاد می‌شود. این شیارها با نام رزوه هم شناخته می‌شوند، امکان اتصال محکم لوله‌ها به یکدیگر یا به اتصالات مختلف را فراهم می‌کنند. در این مقاله از آهن‌رسان قصد داریم تا این موضوع را به‌طورکامل بررسی کنیم و تمام آنچه در مورد حدیده‌ کاری لوله باید بدانید را در اختیارتان قرار دهیم. ضمناً می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد قیمت انواع لوله و محصولات فولادی به صفحه قیمت آهن امروز مراجعه کنید.

حدیده کاری لوله فولادی نوعی فرآیند مکانیکی است که برای تولید رزوه‌های خارجی روی لوله مورد استفاده قرار می‌گیرد. این رزوه‌ها وظایف مختلفی را بر عهده دارند. به عنوان مثال، لوله‌ها را به یکدیگر متصل می‌کنند. این فرآیند به شکل‌های مختلف مانند دستی و برقی انجام می‌شود و برای سیستم‌های مختلف کاربرد دارد.
یکی از مهم‌ترین مسائلی که باید از آن اطلاع داشته باشید، جنس حدیده است. حدیده با استفاده از آلیاژ‌های مختلف مثل فولاد، آلومینیوم، برنج، استیل، چدن، مس و مواردی مانند این وارد بازار می‌شود. هر کدام از آلیاژ‌های حدیده کاربرد و خواص خاص خود را دارند.
ممکن است حدیده‌ها بر اساس جنس خود به روغن‌کاری نیاز داشته باشند. به عنوان مثال حدیده‌های برنجی و چدنی نیازی به روغن‌کاری ندارند. اما حدیده‌های فولادی باید هر چند وقت یکبار روغن‌کاری شوند.

انواع حدیده کاری لوله

روش‌های حدیده کاری لوله انواع گوناگونی دارند. در ادامه انواع حدیده کاری را برای شما بیان می‌کنیم.

حدیده کاری دستی لوله

یکی از قدیمی‌ترین روش‌های حدیده کاری، حدیده کاری دستی است که به دو روش کلاسیک و دسته‌دار تقسیم می‌شود. در روش کلاسیک، از یک دسته و ابزار دستی مخصوص برای انجام حدیده کاری استفاده می‌شود. این روش معمولاً برای فلزات کوچک و سبک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در حالی که در روش حدیده کاری دسته‌دار، از یک دسته مخصوص استفاده می‌شود که به شخص اجازه می‌دهد تا فشار بیشتری را روی لوله اعمال کند. این روش برای لوله‌هایی با ابعاد و قطر بزرگ‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

حدیده کاری برقی لوله

یکی دیگر از روش‌های حدیده کاری، حدیده کاری برقی است که مانند حدیده کاری دستی به دو روش انجام می‌شود. روش اول حدیده کاری برقی ثابت است. در این روش، از یک دستگاه ثابت برای انجام فرآیند حدیده کاری استفاده می‌شود.
یعنی دستگاه به صورت ثابت در یک محل نصب می‌شود و برای فلزات سنگین و حجیم مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع حدیده‌ با نام حدیده کله برقی هم شناخته می‌شود که دارای سایزهای مختلف مانند ۲ اینچ، ۳ اینچ و ۴ اینچ هستند. این دستگاه‌ها توان بسیار زیادی برای بردبرداری دارند. روش دیگر، حدیده برقی قابل حمل است که با نام حدیده پرتابل نیز شناخته می‌شود.
همانطور که از نام آن مشخص است، با استفاده از دستگاه‌های قابل حمل انجام می‌شود. این دستگاه‌ها به راحتی جابجا می‌شوند و برای کارهای ساختمانی یا نصب لوله در یک محل خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند.

حدیده کاری براساس سیستم لوله

تکنیک‌های حدیده کاری بر اساس نوع سیستم در دسته‌های مختلفی قرار می‌گیرند. روش اول حدیده کاری با سیستم مخروطی است. در این تکنیک، رزوه‌های روی لوله شکل مخروطی دارند. این تکنیک معمولاً برای اتصال بین لوله‌ها با فشار زیاد مناسب است.
روش دیگر حدیده کاری با سیستم استوانه‌ای است. در این تکنیک، رزوه‌های روی لوله به صورت استوانه‌ای ایجاد می‌شوند و برای اتصال معمولی بین لوله‌ها مناسب هستند.

حدیده بر اساس ساختار لوله

حدیده‌ها بر اساس ساختار در دسته‌های گرد، دو نیم و شش گوش قرار می‌گیرند. حدیده گرد از جنس فولاد است و شکلی شبیه به دایره با شیارهای تیز دارد. در بعضی از حدیده‌ها، یک شکاف کوچک وجود دارد که برای تنظیم فرآیند براده‌برداری و تولید پیچ مورد استفاده قرار می‌گیرد. در دسته حدیده، سه پیچ کوچک وجود دارد که به تنظیم بهتر آن کمک می‌کند‌.
نوع دوم حدیده دو نیم است که از دو قسمت کاملاً مستقل تشکیل شده است. این دو قسمت با کمک پیچ به یکدیگر متصل خواهند شد. نوع سوم حدیده شش گوش است که دارای چندین شیار و دندانه برنده و تیز می‌باشد و معمولاً برای ترمیم پیچ‌های قبلی استفاده می‌شود.

حدیده کاری براساس کاربرد

فرآیند حدیده کاری بر اساس کاربرد و جنس حدیده در دسته‌های مختلف قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، یکی از تکنیک‌ها شامل حدیده کاری لوله‌های فولادی است و برای تولید لوله‌های فولادی در صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
روش دوم حدیده کاری لوله‌های آلومینیومی است که برای لوله‌های سبک و مقاوم به زنگ‌زدگی مانند آلومینیوم مناسب است. نوع سوم، حدیده کاری لوله‌های استیل است. در این تکنیک، رزوه‌های خاصی روی لوله‌های استیل ایجاد می‌شود. همانطور که می‌دانید، لوله‌های استیل مقاومت بسیار زیادی در شرایط آب‌و‌هوایی سخت و خورنده دارند. اگر قصد دارید اطلاعات بیشتری درباره قیمت لوله آلومینیومی بدست آورید، توصیه می‌کنیم با کارشناسان مجموعه ما به شماره ۰۵۱۳۱۹۱۶ تماس بگیرید.
علاوه بر این، حدیده کاری بر اساس کاربرد در دو دسته مهم دیگر نیز تقسیم بندی می‌شود که شامل موارد زیر هستند:

یک پارچه
این روش برای تولید پیچ‌هایی با قطرهای مشخص مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، پیچ‌های فولادی باید صرفاً قطر ۱۶ میلی‌متر و پیچ‌های برنزی باید قطری برابر با ۳۳ میلی‌متر داشته باشند.

چند پارچه
این روش برای پیچ‌هایی با اندازه بزرگ و متوسط مورد استفاده قرار می‌گیرد و طی چند مرحله مختلف انجام می‌شود. زیرا پیچ‌های بزرگ و متوسط، براده آهن بیشتری تولید می‌کنند. تنها کاری باید انجام دهید، این است که فاصله پارچه‌ها را به آرامی کاهش دهید تا دنده‌ها درست در نزدیکی یکدیگر قرار گیرند و یکدیگر را تکمیل کنند.

روش‌های انجام حدیده کاری لوله

حدیده کاری لوله فولادی با توجه به روش حدیده کاری متفاوت است. اما معمولاً تمامی روش‌ها شامل چند مرحله کلی هستند. اولین مرحله مربوط به آماده سازی لوله است. یعنی باید مطمئن شوید که لوله کاملاً تمیز و بدون آلودگی و زنگ زدگی است.
در وهله دوم، باید یک حدیده مناسب را انتخاب کنید که البته نوع حدیده بر اساس قطر لوله متغیر است. در قدم سوم، باید فرآیند ثابت کردن لوله را انجام دهید. یعنی لوله باید در موقعیت مناسبی در دستگاه یا گیره ثابت شود تا از لرزش شدید آن هنگام حدید کاری جلوگیری شود.
در قدم بعدی، باید حدیده کاری را انجام دهید که به صورت دستی یا برقی انجام می‌شود و رزوه‌ها شکل می‌گیرند. در قدم آخر، باید رزوه‌ها کاملاً تمیز و اصلاح شوند. به عنوان مثال حدیده کاری برقی به صورت زیر انجام می‌شود:
۱. در مرحله اول لوله گالوانیزه باید در درون سه نظام دستگاه حدید زن برقی ثابت شود.
۲. سپس سه نظام باید از هر دو سمت با کمک یک دسته سفت شود.
۳. لوله روی دستگاه باید به سمت پایین هدایت شود و لوله گالوانیزه در درون لوله بُر قرار گیرد.
۴. در مرحله بعد، باید دستگاه را روشن کنید. در این حالت سه نظام شروع به چرخش می‌کند. سپس دسته لوله بر را بچرخانید تا لوله به طور کامل برش داده شود.
۵. در مرحله بعد، لوله را به جای قبلی خود برگردانید. دستگاه را خاموش کنید. سپس حدیده دستگاه را به سمت پایین هدایت کنید و لوله را در داخل حدیده قرار دهید.
۶. دستگاه را ببندید و اهرم حدیده را تنظیم کنید. بعد از آن، حدیده برقی لوله و سه نظام را روشن کنید.
۷. سپس دستگاه را خاموش کرده و از گازوئیل برای تمیز کردن آن استفاده کنید.

دستگاه‌های حدیده کاری

برای تولید دستگاه‌های حدیده کاری از فولاد کم کربن یا همان استیل ۳۰۶ و ۳۰۴ استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها دندانه‌های تیز دارند و در دسته‌های مختلف مانند حدیده درزدار و بدون درز قرار می‌گیرند. حدیده درزدار دارای یک شکاف است که قطری برابر با ۰.۱ تا ۰.۳ میلی‌متر دارد. همانطور که از نام حدیده بدون درز مشخص است، دارای شکاف نیست و قطر ثابتی دارد.
البته این تنها تقسیم‌بندی دستگاه‌های حدیده کاری نیست. همانطور که گفته شد، برخی از دستگاه‌ها به صورت دستی و با اعمال نیروی شخص کار می‌کنند و برای لوله‌های سبک مناسب هستند. برخی از دستگاه‌ها نیز به صورت برقی و با استفاده از موتور برقی عمل می‌کنند. نوع سوم دستگاه‌های اتوماتیک هستند که به صورت خودکار فعالیت می‌کنند و نیازی به اپراتور ندارند و برای صنایع بزرگ و تولید انبوه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

نکات حدیده کاری لوله

هنگام حدیده کاری لوله باید به برخی نکات توجه داشته باشید این نکات شامل موارد زیر هستند:
۱. اولین و مهم‌ترین نکته انتخاب حدیده مناسب است. باید به کیفیت اجزای حدیده و جنس لوله و قطر آن توجه داشته باشید.
۲. نکته دوم استفاده از روغن مناسب برای حدیده کاری است. روغن از سایش رزوه‌ها جلوگیری می‌کند و باعث بهبود عملکرد حدیده کاری می‌شود.
۳. ثابت کردن لوله در موقعیت مناسب، یکی دیگر از مهم‌ترین نکاتی است که باید به آن توجه کنید. لوله باید در دستگاه یا گیره ثابت بماند تا از حرکت شدید آن هنگام انجام حدیده کاری جلوگیری شود.
۴. بعد از به پایان رسیدن فرآیند حدیده کاری، کیفیت رزوه‌ها را مورد بررسی قرار دهید. ممکن است برخی از رزوه‌ها نیاز به اصلاح داشته باشند.
۵. به اصول ایمنی توجه داشته باشید و از وسایل حدیده کاری لوله با کیفیت و تجهیزات ایمنی مانند دستکش یا عینک استفاده کنید.

مزایا و معایب حدیده کاری لوله

حدیده کاری لوله دارای برخی مزایا و معایب است. یکی از مهم‌ترین مزایای این فرآیند، ایجاد اتصال دقیق و محکم بین لوله‌ها است. در واقع فرآیند حدیده کاری برای اتصالات محکم بین لوله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و بازدهی بسیار بالایی در این زمینه دارد.
با استفاده از این تکنیک، می‌توان انواع لوله‌ها را به یکدیگر وصل کرد. رزوه‌هایی که با استفاده از این روش تولید می‌شوند، کیفیت اتصال بین لوله‌ها را افزایش می‌دهند. البته فرآیند حدیده کاری دارای برخی معایب نیز است. یکی از مهم‌ترین معایب این تکنیک، این است که به دستگاه‌ها و ابزارهای خاصی نیاز دارد. تهیه و خرید این دستگاه‌ها برای هر کسی امکان‌پذیر نیست.
علاوه بر این، فرآیند حدیده کاری بسیار پیچیده است و به دقت و مهارت بالایی نیاز دارد. عیب بزرگ دیگر این است که تکنیک حدیده کاری کمی زبان بر است. بنابراین برای پروژه‌های بسیار بزرگ، باید از دستگاه‌های اتوماتیک و خودکار استفاده کرد.

کاربردهای حدیده کاری لوله

این فرآیند کاربردهای مختلفی در حوزه ساختمان‌سازی و سایر صنایع دارد. برخی از مهم‌ترین کاربردها شامل موارد زیر هستند:
۱. در صنایع نفت و گاز برای ایجاد اتصالات محکم بین لوله‌های فولادی و استیل مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۲. در حوزه ساختمان سازی برای نصب لوله‌های آب و فاضلاب استفاده می‌شود.
۳. در صنایع شیمیایی جهت انتقال مواد شیمیایی خورنده در لوله‌های استیل و آلومینیومی کاربرد دارد.
۴. در سیستم‌های حرارتی و برودتی برای ایجاد اتصال دقیق و محکم بین لوله‌ها استفاده می‌شود.
۵. از فرآیند حدیده کاری در لوله‌های آبرسانی برای جلوگیری از نشت آب استفاده می‌شود.

جمع‌بندی

حدیده کاری لوله یکی از مهم‌ترین فرآیندهای صنعتی است که در صنایع و حوزه‌های مختلف مانند ساختمان سازی، صنایع شیمیایی، صنعت نفت و گاز و مواردی مانند این کاربرد دارد.
در این روش، رزوه‌های محکم و با کیفیتی روی سطح لوله ایجاد می‌شود و این رزوه‌ها لوله‌ها را به صورت مقاوم و طولانی مدت به یکدیگر متصل می‌کنند. استفاده از تجهیزات با کیفیت و رعایت نکات ایمنی، باعث بهبود فرآیند حدیده کاری لوله‌ها می‌شود.
شما می‌توانید برای خرید لوله‌های فولادی استیل و آلومینیومی با کیفیت، به صفحه قیمت لوله فولادی مراجعه کنید یا با شماره ۰۵۱۳۱۹۱۶ در مجموعه آهن‌رسان تماس بگیرید. کارشناسان این مجموعه تجربه بسیار زیادی در زمینه خرید و فروش آلیاژ فولادی دارند و به تمامی سوالات یا ابهامات شما در رابطه با قیمت لوله در مشهد پاسخ می‌دهند.

سوالات متداول

۱. حدیده کاری لوله چیست؟
حدیده کاری لوله فرآیندی است که در آن با کمک ابزار خاصی به نام حدیده، رزوه‌های خارجی روی سطح بیرونی لوله‌ها ایجاد می‌شود.

۲. حدیده کاری لوله به چه روش‌هایی انجام می‌شود؟
حدیده کاری لوله به روش‌های مختلف مانند دستی و برقی و اتوماتیک انجام می‌شود.

۳. برای حدیده کاری لوله به چه تجهیزاتی نیاز است؟
تجهیزات لازم برای انجام حدیده کاری شامل دستگاه حدیده، گیره برای ثابت نگه داشتن لوله و روغن حدیده کاری هستند.

۴. چه نکاتی در حدیده کاری لوله باید رعایت شود؟
انتخاب حدیده با جنس مناسب، بکارگیری روغن حدیده کاری، ثابت نگه داشتن لوله و ارزیابی کیفیت رزوه‌ها از نکات مهم در حدیده کاری لوله هستند.

۵. کاربردهای حدیده کاری لوله چیست؟
حدیده کاری لوله در صنایع نفت و گاز، صماغ ساختمانی، صنایع شیمیایی، سیستم‌های حرارتی و برودتی و سیستم‌های آبرسانی کاربرد دارد.

اشتراک گذاری مقاله
دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *