عصر صنعتی و قدرت فولاد به شکل گستردهای جوامع امروزی ما را شکل داده و سنگ آهن بخش بزرگی از صنعت امروزی مسحوب میشود. آیا میخواهید بدانید سنگ آهن چیست؟ سنگ آهن (Iron Ore) انواع سنگها و کانیهایی هستند که میتوانیم آهن فلزی را از آنها استخراج کنیم. این سنگها و کانیها رنگهای متفاوتی دارند، از قرمز زنگ زده، بنفش تیره، زرد چشمگیر و خاکستری تیره. آهن به خودی خود یکی از فراوانترین عناصر موجود در جهان است که ما از آن میشناسیم. این ماده معدنی است که بدن ما برای رشد و تکامل به آن نیاز دارد. سنگ آهنها برای تولید تقریباً تمام اشیاء آهنی و فولادی که امروزه استفاده میکنیم؛ استخراج شدهاند؛ از گیرههای کاغذ گرفته تا ساخت خودرو و تیرهای فولادی در آسمانخراشهای بلند. در ادامه این مقاله از مجله اینترنتی آهن رسان با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد اینکه سنگ آهن چیست و چه کاربردهایی دارد، صحبت کنیم.
برای اطلاع از قیمت آهن امروز میتوانید روی لینک موردنظر کلیک کنید. قیمت تمامی مقاطع در سایت و کانال آهن رسان به صورت روزانه برای خریداران در دسترس است تا بتوانند خرید بهتری داشته باشند.
سنگ آهن چیست؟
سنگهای رسوبی شامل اکثر منابع سنگ آهن جهان هستند. آنها در نتیجه واکنشهای شیمیایی در آب شیرین و شور که آهن و اکسیژن را با هم مخلوط میکردند، به وجود آمدند. اکسیدهای آهن (هماتیت (Fe2O3) و مگنتیت (Fe3O4)) دو کانی مهم در این کانسارها هستند. هماتیت به دلیل غلظت و فراوانی آهن با عیار بالا، معمولاً به عنوان یکی از مهمترین سنگهای آهن در نظر گرفته میشود. سنگ آهن با کیفیت بالا که اغلب به عنوان سنگ معدن حمل و نقل مستقیم شناخته میشود، حاوی بیش از ۶۰ درصد هماتیت یا مگنتیت است.
ترکیب شیمیایی یا «عیار» یک محصول عامل مهمی در تعیین ارزش سنگ آهن است. غلظت بیشتر آهن اغلب منجر به ارزش بازار بهتر برای سنگ معدن میشود زیرا واحدهای آهن همان چیزی است که کارخانه فولاد میخواهد.
با این حال، مقدار کمی از ناخالصیهای مضر مانند سیلیس، آلومینا، فسفر و گوگرد، که میتواند بهره وری و/یا کیفیت فولاد را در صورت وجود بیش از حد کاهش دهد، به همان اندازه مهم است که محتوای آهن بالا. سطوح ناخالصی با افزایش غلظت آهن کاهش مییابد – فقط نسبتهایی که کل یکسان را تشکیل میدهند تغییر میکند. استخراج آهن از سنگ آهن امکانپذیر است و بسیاری از وسائلی که امروزه اطراف خودمان میبینیم در نهایت از سنگ آهن تشکیل شدهاند.
تقریباً تمام ذخایر اصلی سنگ آهن زمین در سنگهایی است که بیش از ۱.۸ میلیارد سال پیش تشکیل شدهاند. در آن زمان اقیانوسهای زمین حاوی آهن محلول فراوان و تقریباً بدون اکسیژن محلول بودند. ذخایر سنگ آهن زمانی شروع به تشکیل شدن کردند که اولین موجودات زنده قادر به فتوسنتز آزاد کردن اکسیژن در آبها شدند. این اکسیژن بلافاصله با آهن محلول فراوان ترکیب شد و هماتیت یا مگنتیت تولید کرد.
کاربرد سنگ آهن چیست؟
سنگ آهن، که بیشتر به عنوان آهن خام شناخته میشود، برای بخشهای آهن و فولاد جهان، که شامل حمل و نقل، ساختمان، کالاهای خانگی مانند ماشین لباسشویی، و زیرساخت انرژی و ریلی است، استفاده میشود. این یک جزء اساسی در تولید فولاد است که اکثریت قریب به اتفاق پایههای صنعتی جهان به آن متکی هستند. بااینحال از مهمترین کاربردهای سنگ آهن میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- آهن پودر شده (قابل استفاده برای انواع خاصی از از فولادها، مگنتها، قطعات اتومبیل و کاتالیستها)
- آهن رادیواکتیو (استفاده در داروسازی به عنوان عنصر ردیاب)
- اکسید آهن سیاه (به عنوان رنگدانه در ترکیبات پولیش، داروسازی، فلزکاری، ساخت جوهرهای مغناطیسی و…)
- آهن قرمز (نقاشیها، جوهر پرینت، ساخت لوازم آرایشی مانند سایه چشم، پلاستیکها، کود و …
طبق گزارش سازمان زمین شناسی ایالات متحده، بخش فولاد تقریباً از تمام (۹۸٪) تقاضای سنگ آهن استفاده میکند. ۲ درصد باقی از سنگ آهن مانده توسط صنایع مختلف استفاده میشود. به عنوان مثال، آهن رادیواکتیو به عنوان یک عنصر ردیاب در مطالعات بیوشیمیایی و متالورژی استفاده میشود. آهن پودری در آهنرباها، کاتالیزورهای فولادی و قطعات خودرو استفاده میشود. از سوی دیگر، اکسید آهن سیاه به عنوان رنگ در صیقل دادن مواد شیمیایی، پزشکی و متالورژی به کار میرود.
آهن همچنین اغلب با فلزات دیگر ترکیب میشود تا آلیاژهایی به خصوص آهن فرفورژه را تشکیل دهد. آهن فرفورژه یک آلیاژ کم کربن است. انعطافپذیر و چکش خوار است و در عین حال بسیار مقاوم است و برای کاربردهای متعدد حصار، نعل اسبی و لوله کشی ایده آل است. استخراج سطحی سنگ آهن رایجترین روش است، با این حال در برخی مواقع از معادن زیرزمینی نیز استفاده میشود. قبل از انتقال به فرآیند فولادسازی، DSO استخراج شده فقط به خرد کردن و غربالگری ساده نیاز دارد. با این حال، برای به دست آوردن پودر سنگ آهن با کیفیت بالا، سنگ سنگ آهن با عیار پایین (عمدتاً هماتیت و مگنتیت) باید آسیاب و بهینه شود. سپس از پودر آهن برای ایجاد فولاد استفاده میشود.
برای محاسبه وزن مقاطع فولادی مانند وزن میلگرد یا حتی وزن تیرآهن میتوانید به سایت آهن رسان مراجعه کنید.
انواع سنگ آهن
سنگ آهن ها انواع مختلفی دارند:
- انواع سنگ آهن از لحاظ شکل ظاهری: دانه بندی شده، کلوخه، کنسانتره و گندله
- انواع سنگ آهن از لحاظ نوع کانی: هماتیت، مگنتیت، زئولیت، لیمونیت، سیدریت
در حال حاضر، با ارزش ترین سنگ آهن های موجود که میزان آهن آنها حدود ۷۰ درصد است، عبارتند از:
- سنگ آهن مگنتیت: این نوع سنگ آهن به رنگ سیاه است و خاصیت الکترومغناطیسی دارد و معمولا برای تولید آهن ربا استفاده میشود. در آلمان، سوئد، فنلاند، رومانی، اتریش، ایتالیا، برزیل، سوئیس، استرالیا، آمریکا، هند و مصر میتوان این سنگ آهن را پیدا کرد.
- سنگ آهن هماتیت: این نوع سنگ آهن به وسیله آب و اسید کلریک تمیز میشود و میتوان از آن به عنوان رنگدانه نیز استفاده کرد. به رنگ قرمز قهوه ای و به صورت صدفی و فلزی و دانه دانه است و خاصیت ضدزنگی دارد. هماتیت بیشتر در آلمان، اتریش، ایتالیا، سوئد، انگلستان، کانادا، استرالیا، لیبریا، برزیل، روسیه و جزیره هرمز در ایران دیده میشود.
کلوخهها یا ریزدانههای سنگ آهن؛ کدام ارزش بیشتری دارند؟
برای ارزیابی اینکه آیا سنگ آهن دارای ارزش بالاتری است، ابتدا باید تفاوت بین کلوخههای سنگ آهن و ریزدانهها را درک کنیم.
ریزدانههای سنگ آهن از سنگ آهن خام طبیعی با استخراج، خرد کردن و غربالگری تولید میشوند که در آن سنگ آهن به کلوخه و ریزه جدا میشود. سنگ آهن به این روش فرآوری میشود تا بتوان از آن در صنعت آهن/فولاد استفاده کرد. هنگامی که غلظت آهن سنگ آهن فرآوری شده از ۶۰% فراتر رود، همانطور که معمولاً در مورد کلوخهها اتفاق میافتد، آنها مستقیماً به کارخانه ارسال میشوند. ریزدانههای سنگ آهن مطلوبیت کمتری دارند، زیرا قبل از استفاده در کوره بلند، ابتدا باید زینتر شوند (برای جلوگیری از خفه شدن جریان هوا در کوره بلند).
بر اساس استانداردهای صنعتی، اندازه کلوخههای سنگ آهن از ۶.۳ میلی متر تا ۳۱.۵ میلی متر متغیر است، در حالی که ریزه سنگ آهن کمتر از ۶.۳ میلی متر است. اطلاعات در مورد کد IMSBC: ریزه سنگ آهن حاوی مقادیر مختلفی هماتیت، گوتیت و مگنتیت است. رنگهای آن از خاکستری تیره تا قرمز زنگ زده تا زرد متغیر است. چگالی ظاهری بین ۱۵۰۰ تا ۳۵۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب است.
معیار ریزدانههای زینتر ۶۲ درصد آهن معمولاً به عنوان یک پروکسی اساسی برای قیمت کلی سنگ آهن شناخته میشود، اما اکثر محصولات موجود در بازار بر اساس ارزش مصرفی خاص خود قیمتهای متفاوتی دریافت میکنند. علاوه بر این، نسبیت قیمت سنگ معدن با عیار بالاتر و پایین، یا کلوخه یا گلوله، بسیار متغیر است زیرا شرایط بازار در طول زمان متفاوت است. این بخش به عناصری میپردازد که به نوسان قیمت بین گریدهای مختلف سنگ آهن و انواع محصول کمک میکنند.
برای تولید سنگ آهن دانه بندی شده از روش خشک و بدون آب استفاده میشود؛ در نتیجه این محصول عیار پایینی دارد.
تولید جهانی و قیمت سنگ آهن
قیمت سنگآهن در سالهای اخیر بیثبات بوده است زیرا جهان با عدم قطعیتهای اقتصادی ناشی از قرنطینههای COVID-19، جنگ روسیه و اوکراین و سطوح تورم رو به رشد مقابله کرده است.
قیمت فلز پایه در ماه مه ۲۰۲۱ به رکورد بیش از ۲۲۰ دلار در هر تن متریک (MT) رسید، اما در نوامبر همان سال به سرعت به ۸۴.۵۰ دلار کاهش یافت. تحلیلگران در آن زمان کاهش قیمت در اواخر سال ۲۰۲۱ را به کاهش تقاضا از سوی چین و همچنین افزایش سطح عرضه نسبت دادند.
به دلیل نگرانیهای عرضه در استرالیا و برزیل و همچنین جنگ روسیه و اوکراین، قیمت سنگ آهن بهبود یافته و در محدوده ۱۲۰ تا ۱۳۰ دلار آمریکا در سال ۲۰۲۳ معامله میشود. عوارض صادرات بالاتر در هند و تقاضای مجدد از چین نیز به قیمتهای بالاتر این کالا کمک کرده است. پیشبینی میشود که روند صعودی بازار سنگ آهن تا سال ۲۰۲۴ ادامه داشته باشد.
قیمت سنگ آهن متاثر از پارامترهای مختلفی است:
- میزان عرضه و تقاضا
- قیمت نفت
- نرخ دلار
- قیمتگذاری شرکتهای معدنی بزرگ و…
در بسیاری از موارد این قیمتگذاری میتواند روی قیمت بسیاری از مقاطع فولادی مانند قیمت میلگرد یا قیمت تیرآهن تاثیرداشته باشد.
سه کشور برتر تولیدکننده آهن
دانستن اینکه کدام کشورها تولیدکنندگان کلیدی هستند به شما کمک میکند تا پویایی بازار سنگ آهن را درک کنید. بر اساس آخرین آمار سازمان زمین شناسی ایالات متحده، با در نظر گرفتن این موضوع، این سه کشور برتر تولیدکننده آهن در سال ۲۰۲۲ هستند.
۱. استرالیا
استرالیا بزرگترین کشور استخراج سنگ آهن در جهان است، با تولید سنگ آهن قابل استفاده ۸۸۰ میلیون تن در سال ۲۰۲۲. BHP (ASX:BHP،LSE:BHP،NYSE:BHP) بزرگترین تولیدکننده سنگ آهن استرالیا است.
۲. برزیل
بزرگترین تولیدکننده جهان، انتظار دارد تولید سنگ آهن قابل استفاده به ۴۱۰ میلیون تن در سال ۲۰۲۲ برسد. ایالتهای پارا و میناس گرایس دارای بزرگترین مناطق سنگ آهن در کشور هستند که ۹۸ درصد تولید سالانه سنگ آهن برزیل را تشکیل میدهند. پارا خانه بزرگترین معدن سنگ آهن جهان، معدن کاراخاس واله (NYSE:VALE) است. Vale بزرگترین تولیدکننده گلولههای سنگ آهن در جهان است که دفتر مرکزی آن در ریودوژانیرو است.
۳. چین
با وجود اینکه چین سومین تولیدکننده سنگ آهن در جهان است، بزرگترین مصرفکننده سنگ آهن در جهان است. تولید سنگ معدن قابل استفاده آن در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال قبل ۱۴ میلیون تن کاهش یافت. چین بزرگترین تولیدکننده فولاد ضد زنگ در جهان است، اما تولید داخلی آن برای پاسخگویی به تقاضا کافی نیست. این کشور بیش از ۷۰ درصد سنگ آهن جهان را از طریق دریا وارد میکند.
نتیجهگیری
در این مقاله به بررسی این موضوع پرداختیم که سنگ آهن چیست و چه کاربردهایی دارد. همانطور که گفته شد از این محصول میتوان برای تولید فولاد و مقاطع فولادی استفاده کرد و درصد ناچیزی از سنگ آهن برای بسیاری از صنایع خاص قابل استفاده است. کاربرد اصلی سنگ آهن در تولید آهن است. سپس بیشتر آهن تولید شده برای تولید فولاد استفاده میشود. از فولاد برای ساخت اتومبیل، لوکوموتیو، کشتی، تیرهای مورد استفاده در ساختمانها، مبلمان، گیرههای کاغذ، ابزار، میلههای تقویتکننده بتن، دوچرخه و هزاران مورد دیگر استفاده میشود. این فلز هم از نظر تناژ و هم از نظر هدف بیشترین استفاده را در صنایع مختلف دارد.
در ادامه در مورد قیمت سنگ آهن و عوامل تاثیرگذار بر این قیمتگذاری هم صحبت کردیم. قیمت سنگ آهن میتواند تحت تاثیر تغییرات در بازارهای ویتنامی و جهانی باشد. بنابراین، افزایش دانش و آگاهی شما از این جنبهها میتواند به شما در درک بهتر بازار جهانی سنگ آهن کمک کند.
سوالات متداول
- سنگ آهن چیست؟
سنگ آهن محبوبترین و کاربردیترین موادمعدنی است که حدود ۵درصد از پوسته زمین را تشکیل میدهد.
- سنگ آهن چه کاربردهایی دارد؟
- آهن پودر شده (قابل استفاده برای انواع خاصی از از فولادها، مگنتها، قطعات اتومبیل و کاتالیستها)
- آهن رادیواکتیو (استفاده در داروسازی به عنوان عنصر ردیاب)
- اکسید آهن سیاه (به عنوان رنگدانه در ترکیبات پولیش، داروسازی، فلزکاری، ساخت جوهرهای مغناطیسی و…)
- قیمت سنگ آهن چقدر است؟
قیمت سنگ آهن بر اساس بازارهای جهانی، نرخ ارز، میزان عرضه و تقاضا و… تعیین میشود.
- سنگ آهن چند نوع دارد؟
سنگ آهن از نظر شکل ظاهری و نوع کانی به چند دسته تقسیم میشود.
- برای خرید مقاطع فولادی چه کنیم؟
برای خرید و ثبت سفارش محصولات فولادی میتوانید با کارشناسان آهن رسان در تماس باشید.