ورق گالوانیزه یکی از پرکاربردترین محصولات و مقاطع فولادی است که در بسیاری از پروژه‌های صنعتی و به‌ویژه در صنعت ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول یکی از انواع ورق فولادی است که ویژگی‌های خاصی دارد و توسط کارخانه‌های مطرح و نام آشنای متعددی در داخل و خارج ایران مانند فولاد مبارکه اصفهان ورق گالوانیزه را جهت مصارف صنعتی تولید کرده و به بازار عرضه می‌کنند که اکثر آن‌ها دارای کیفیت مطلوبی هستند. همچنین فرایند گالوانیزه کردن ابزارها، تخصص و امکانات خاص خود را می‌طلبد تا به بهترین شیوه انجام شود. یکی از فاکتورهای مهم در هنگام خرید ورق گالوانیزه از کارخانه‌های مختلف، قیمت تمام شده این ورق است که این مولفه هم در طول سال به‌خاطر تغییر قیمت آهن امروز نوسانات بسیاری را تجربه می‌کند. البته لازم به‌ذکر است افزایش یا کاهش قیمت ورق آهن نیز رابطه مستقیمی با نوسانات قیمت ورق گالوانیزه و انواع ورق دارد. در ادامه ضمن معرفی این محصول و مشخصات اصلی آن، مهم‌ترین کارخانه های تولیدکننده ورق گالوانیزه را نیز معرفی می‌کنیم.
کارخانه‌های تولید ورق گالوانیزه در دنیا
به‌دلیل مصرف بالای ورق و محصولات گالوانیزه شده، در کشورهای مختلف تولیدکنندگان زیادی برای این محصولات وجود آمده اند. هرچه کشورها صنعتی‌تر می شوند، مصرف این محصولات نیز افزایش می یابد و صنایع مادر مثل خودروسازی، فلزات و فولاد سازی نیز تحت تاثیر آن ها قرار می گیرند. با پیشرفت هایی که امروزه در زمینه متالوژی و فلزات حاصل شده، روز به روز بر کیفیت محصولات و مقاطع فولادی و آلیاژی افزوده می شود.
در حال حاضر کشورهایی نظیر:
- آلمان
- ایتالیا
- لهستان
- اسپانیا
- ترکیه
- انگلستان
- فرانسه
- چین
- کره‌جنوبی
- امارات
- هند
- ایران
جزو کشورهای برتر تولیدکننده ورق گالوانیزه در جهان هستند. در ایران مهم‌ترین تولیدکنندگان ورق‌های گالوانیزه شده، در واقع تولیدکننده‌های مهم ورق‌های رنگی، روغنی و سرد نیز هستند. قیمت انواع ورق مثل قیمت ورق رنگی نیز ممکن است با افزایش قیمت مواد اولیه در کارخانه‌ها با افزایش یا کاهش رو‌به رو شود.
بهترین کارخانه تولید ورق گالوانیزه در ایران
کارخانه‌ها و مجتمع های تولیدی مختلفی هستند که انواع ورق فولادی، گالوانیزه و غیره را تولید می‌کنند. برخی کارخانه‌ها به‌طور‌خاص فقط ورق فولادی تولید می کنند (کارخانه اکسین)، برخی کارخانه ها نیز در کنار تولید انواع مقاطع فولادی مثل تیرآهن، میلگرد، لوله و… خط تولید ورق فولادی را نیز دارند.استانداردهای جهانی، ملی و بین المللی مختلفی وجود دارند که برای تولید انواع مقاطع فولادی توسط کارخانه های داخلی و خارجی استفاده می شوند.در این استانداردها انواع ورق ها در اندازه، ابعاد، ضخامت ها و مشخصات مکانیکی و شیمیایی خاصی تولید می شوند.به طور کلی استانداردها چهارچوب هایی برای تولید مقاطع فولادی هستند. هر کارخانه امکان دارد بر اساس استاندارد خاصی تولد کند ولی معمولاً کارخانه ها طبق استاندارد های معروف جهانی محصولات مختلف خود را تولید می کنند.
- شرکت فولاد مبارکه اصفهان
- شرکت فولاد غرب آسیا
- شرکت فولاد امیرکبیر کاشان
- شرکت فولاد اکسین خوزستان
- کارخانه فولاد کاویان اهواز
- کارخانه فولاد گیلان
- شرکت صنایع هفت الماس
- کارخانه تاراز چهارمحال
- شرکت ورق خودرو چهارمحال و بختیاری
از جمله بهترین کارخانه‌های تولید کننده ورق گالوانیزه در کشور هستند.
ورق گالوانیزه کارخانه فولاد مبارکه اصفهان که از شهرت بالایی نیز برخوردارند در ساخت و سازها، لوله سازی، قطعه سازی، خودروسازی و امثال آن فوق العاده زیاد اهمیت دارند. در ادامه به معرفی برخی از کارخانه‌های تولیدکننده می‌پردازیم.
ورق گالوانیزه کارخانه فولاد مبارکه اصفهان
این کارخانه از تولیدکنندگان بزرگ مقاطع فولادی و آهنی در کشور است که به طور‌خاص بر روی انواع ورق فولادی، آهنی و آلیاژی متمرکز است. ورق‌های گالوانیزه تولید شده آن دارای کیفیت بالایی هستند و طبق استانداردهای جهانی ساخته می‌شوند. این ورق‌های مقاوم از ضخامت‌های کم مثل ۰.۱۸ میلی متر تا ۱۶ میلی متر بسیار رایج و کاربردی هستند. فولاد مبارکه با قدمت بالایی که دارد دارای خط تولید نورد گرم و سرد است و انواع ورق فلزی را به صورت شیت و کلاف در ابعاد مختلف تولید و عرضه می کند. ورق‌های گالوانیزه که توسط این کارخانه تولید می‌شوند در عرض ۷۵۰ تا ۱۵۱۰ میل بوده ضخامتی بین ۰.۲۵ تا ۲ میلی متر دارند. گزارش‌هایی که توسط این تولیدکننده ارائه شده حاکی از آن است که وزن کلاف‌های ورق سفید فولاد مبارکه چیزی حدود ۳ تا ۲۰ تن وزن دارد. کارخانه فولاد مبارکه اصفهان دارای ظرفیت ۲۰۰ هزار تن در سال است. ورق گالوانیزه کارخانه فولاد مبارکه اصفهان از نظر استحکام در درجه بالایی است، دارای جوش پذیری خوبی بوده و در برابر ضربه مقاومت دارد و همچنین کیفیت سطحی خوب، کیفیت داخلی مناسب و ترکیب شیمیایی آلیاژ آن نیز از ناخالصی غیرفلزی پایینی برخوردار بوده و دارای مقاومت خستگی خوبی است.
ورق گالوانیزه کارخانه هفت الماس
شرکت فولاد هفت الماس از تولیدکنندگان دیگر ورق های گالوانیزه است که خط تولید آن در سال از حدود ۱۰۰۰۰۰ تن به بالا بوده و در زمینه صادرات نیز فعالیت چشمگیری دارد. ورق‌های تولیدی هفت الماس دارای ضخامت های ۰.۳ تا ۲ میلی متر و عرض ۱۰۰۰ و ۱۲۵۰ میل است. می‌توان گفت با کیفیت ترین ورق‌های بازار را این کارخانه تولید می‌کند و دارای نشان استاندارد ایزو است.
ورق گالوانیزه کارخانه فولاد امیرکبیر کاشان
شرکت فولاد کاشان یکی از مهم‌ترین تولیدکنندگان ورق گالوانیزه گرم است و البته محصولات ورق دیگری در خط تولید نورد سرد و گرم توسط این کارخانه تولید و به بازار عرضه می‌گردد. به عنوان مثال محصولات ورق اسیدشویی، روغنی، آنیل شده و غیره. شرکت امیرکبیر کاشان محصولات فولادی خود را در چند دسته تجاری، کششی، کششی عمیق و بسیار عمیق قرار می‌دهد که از نظر انعطاف پذیری، استحکام و خصوصیات جوشکاری و غیره دارای رتبه های خوبی هستند و از آن ها برای استفاده در ساخت کابینت، بشکه، لوله و مبلمان استفاده می‌شود.
ورق گالوانیزه شرکت فولاد شهرکرد
کارخانه فولاد خودرو شهرکرد در زمینه تولید ورق های فولادی سهم بزرگی دارد و در سال حدود ۴۰۰ هزار تن ظرفیت دارد. محصولات این کارخانه رقابت دارد با محصولات وارداتی و از نظر کیفیت در جایگاه بسیار خوبی قرار دارد. میزان مقاومت، استحکام و دوام ورق‌های گالوانیزه، میزان فرم پذیری، ظاهر زیبا و تمیز، صاف و با قیمتی مناسب همه موجب شده تا این محصول محبوبیت بالایی در بازار کسب کند.
ورق گالوانیزه شرکت فولاد تاراز
کارخانه تاراز که توسط شرکت صنایع چهارمحال و بختیاری اداره می‌شود از تولیدکنندگان عمده ورق‌های پوشش‌دار همچون ورق گالوانیزه است. این کارخانه هر سال چیزی حدود ۳۳۰ هزار تن تولید دارد و محصولات ورق آن در بازار تولید محصولات خانگی کاربرد زیادی دارد. همانطور که می‌دانید ورق گالوانیزه تاراز از کیفیت سطحی بالا، فرم پذیری و رنگ پذیری خوبی برخوردار است و برای بازرسی آن به هزینه کمی نیاز است.
تولید ورق گالوانیزه
گالوانیزه کردن با روی و ایجاد لایه گالوانیک در محصولات دیگری نیز انجام می‌شود. مثلا ورق گالوالوم یا آلوزینک که به آن زینکالوم نیز گفته می‌شود، محصولی است که در تولید آن از فلزات آلومینیوم و زینگ استفاده شده تا مقاومت بالایی در برابر خوردگی حاصل شود. می‌دانید که آلومینیوم ضد خوردگی است، زینک نیز یک محافظ خوب برای اینکار است پس وقتی هر دو با هم و با ترکیبی مناسب استفاده شوند، می‌توان انتظار داشت که محصولی مثل گالوالوم چه خصوصیات فنی و مکانیکی خوبی داشته باشد. رنگ کردن روش دیگری برای مقاوم سازی ورق است اما هر یک از این روش‌ها تنها به میزان محدودی و تا مدت معینی می‌توانند از فولاد محافظت کنند و در نهایت موقتی هستند. گاهی مشاهده می‌شود که برای افزایش حداکثری عمر فولاد، از تمام این روش‌ها با هم استفاده می‌شود مثلا ورق روغنی را ابتدا گالوانیزه و بعد رنگ می‌کنند و یا ورق آلومینیوم و گالوالوم را نیز رنگ می‌کنند. اما روش آلیاژی که همیشگی و دائمی است با تغییر در ساختار و ترکیب شیمیایی فولاد آن را ضد زنگ می‌کند.
برای گالوانیزه کرده ۵ روش اصلی وجود دارد:
- روش غوطه ور کردن محصول در داخل حوضچه داغ فلز روی
- روش گالوانیزه کردن به روش الکتریک
- گالوانیزه کردن ورق به روش پیوسته
- گالوانیزه کردن عمومی
- گالوانیزه کردن سیم و لوله
گالوانیزه کردن ورق معمولا به صورت پیوسته و با کمک حوضچه داغ انجام شود اما گفته می‌شود که حدود ۱۷درصد از خط گالوانیزاسیون محصولات به شیوه غیر گرم مثل الکترولیز است. در کارخانه‌های فولاد برای ساخت و تولید ورق سفید نیاز به تجهیزات، ماشین آلات و امکاناتی هست. کوره ها انواع مختلفی دارند و کار اصلی آن ها ذوب کردن فلزات در دمای بالا و تولید فولاد است. مشعل‌ها، سیستم دمای کوره و سوخت مورد نیاز آن ها موضوعاتی هستند که مرتبط بوده با خط تولید محصولات و مقاطع فولادی و آلیاژی کارخانه است. میزان انرژی و هزینه مورد نیاز برای هر نوع کوره متفاوت می باشد. مثلا برای ساخت ورقی که در قطعه سازی استفاده می‌شود، در کوره فولاد را تا دمای ۷۸۰ درجه سانتی گراد گرم می‌کنند و یا برای تولید ورق گالوانیزه تا دمای ۷۳۰ گرم کرده و نسب به استاندارد DQ کمی سخت‌تر است.
تاثیر کارخانه ورق گالوانیزه بر کیفیت آن
میزان ظرفیت تولیدی هر کارخانه به نوع کوره‌ها و ظرفیت مشعل‌های هر کوره بستگی دارد. مثلا اگر تعداد مشعل‌ها محدود باشد نمی‌توان انتظار داشت که سرعت تولید ورق‌ها به خصوص ورق‌های فولادی ضخیم خیلی بالا باشد زیرا برای اینکه فولاد به دمای مورد نیاز برسد به زمانی نیاز هست که توسط سیستم گرمایی کوره محدود می شود. این موضوع علاوه بر سرعت و کمیت خروجی کار، بر روی کیفیت محصول نیز تاثیر می گذارد، چراکه در متالوژی گرم کردن، سرد کردن و زمان هر کدام و سرعت انجام هر یک خیلی زیاد بر هم تاثیر دارد. موضوع دیگری که لازم به ذکر است محدب شدن و تغییر شکل دادن ورق در هنگام خروج از کوره و حالت مذاب است. وقتی فلز داغ است به راحتی شکل می‌گیرد و این سبب می‌شود تا دقت ابعادی بالایی نداشته باشد. اما روش‌های زیادی برای افزایش دقت ابعادی فولادی و ساخت قطعات پیچیده حتی با روش نوردکاری وجود دارد. میزان کمانش، پیچش، خمش و کشش هر قطعه آهنی و یا فولادی به تمام این موارد بستگی دارد. موقعیت جغرافیایی کارخانجات فولاد و محصولات فلزی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا برای انتقال تولیدات این کارخانه‌ها به نقاط مختلف کشور از راه‌های مواصلاتی زمینی استفاده می‌شود و شرایط جوی و زیرساخت جاده‌ای در این پروسه بسیار مهم است. با توجه به اینکه کارخانه‌ها و تولیدکنندگان فولاد و ورق‌های پرمصرف مثل گالوانیزه در شهرهای اصلی و بزرگ و در نقاطع مختلف کشور احداث شده اند، به راحتی می‌توان منابع مصرفی صنایع کشور را از طریق این تولیدکنندگان تامین کرد. معمولا کارخانه‌های تولیدکننده ورق گالوانیزه مشخصات کامل فنی و مکانیکی محصولات را همراه با پلاک‌هایی ارائه می‌دهند.
دلایل گالوانیزه کردن فولاد
وقتی ورق‌های فولادی دچار خوردگی، زنگ زدگی و اکسیداسیون شوند، به مرور دچار فرسایش شده و از هم می‌پاشند. برای جلوگیری از خوردگی فلزات روش‌های مختلفی وجود دارد که یکی از این روش‌ها، ایجاد پوشش گالوانیزه یا گالوانیزاسیون است. روش کار به این صورت است که ورق (مقطع فولادی) را با یک یا چند لایه از فلز روی (زینک) پوشش می دهند. لایه روی که بر روی ورق ایجاد می شود از اکسیداسیون لایه زیرین آن جلوگیری می‌کند. به این صورت که روی زودتر اکسید شده، یک لایه اکسید ایجاد می‌کند و به همین ترتیب از لایه زیرین محافظت می‌کند. گالوانیزه کردن فولاد و آهن آلات و همچنین بسیاری از فلزات و آلیاژهای فلزی دیگر تنها محدود به مقاطع ورق نیست و هر نوع مقطع با هر شکلی که باشد، این امکان وجود دارد که گالوانیزه شود. فرایندی که طی آن گالوانیزاسیون انجام می‌شود بر اساس نوع مقطع، ابعاد، ویژگی‌های فنی و مکانیکی و همچنین شرایط کارگاه یا کارخانه و تجهیزات و نیروهای کاری که دارد می‌تواند متفاوت باشد. گالوانیزه گرم رایج ترین نوع است که هم کیفیت خوبی را ارائه می‌دهد و هم برای تمام انواع اشکال فلزی قابل اجرا است. البته برای قطعات خیلی بزرگ نیاز به داشتن محفظه بزرگ‌تر و مقدار مذاب بیشتر است.
خصوصیات ورق گالوانیزه
ورق‌ها و محصولات فولادی که گالوانیزه می‌شوند مشخصات دیگری همچون استحکام بالا، شکل‌پذیری مناسب، مقاومت در برابر خوردگی، زیبایی ظاهری، سبکی، قابلیت بازیافت و هزینه پایین را دارند. ورق گالوانیزه خصوصیاتی دارد که باعث شده برای کاربردهایی مفید باشد به‌عنوان مثال ورق‌هایی که دارای استحکام بالا و انعطاف کمتری باشند، را برای پوشش سقف و ساخت پروفیل بیشتر استفاده می‌کنند و ورق‌هایی با کیفیت گرید تجاری که نوردکاری سطحی برای آن‌ها انجام شده است و استحکام کمتری دارند، از نظر مقدار کششی در حد معمولی بوده و انعطاف‌پذیری و رنگ‌پذیری قابل قبول و خوبی دارند، معمولا در خودروسازی و ساخت لوازم خانگی به کار می‌برند. اما اگر ورق‌های گالوانیزه تولید شده از نظر استحکام کششی کم، خمشی عالی و انعطاف پذیری خوب باشند، قابل استفاده در تولید قطعات پیچیده و تولید قطعات داخلی اتومبیل و همچنین در پرس کاری هستند.
مزایای ورق گالوانیزه
گالوانیزه کردن نسبت به بسیاری از روش‌های دیگر محافظت از ورق اقتصادی‌تر، سریع‌تر و بهتر است. همچنین میزان مقاومت این ورق‌ها در برابر رطوبت و اکسیداسیون جوی، نقطه قوت و مزیت اصلی آن‌ها به شمار می‌رود. هرچه میزان مقاومت زیاد باشد، ورق گالوانیزه ارزشمند‌تر است. خوبی دیگری که این محصولات دارند این است که اگر خش و یا خطی روی سطح شان به وجود بیایید به راحتی زنگ نمی‌زنند و همچنان دارای مقاومت هستند. حتی وقتی سطح ورق گالوانیزه زنگ می زند لایه اکسید ایجاد می شود، می توان با روش های سمباده و غیره لایه زنگ زده را تمیز و پاکسازی کرد. حتی می توان عملیات گالوانیزه کردن مقطعی را به صورت لکه برداری نیز انجام داد و محصول آسیب دیده را ترمیم نمود و همچنان مقاومت آن را حفظ کرد.
کاربرد ورق گالوانیزه
ورق‌های گالوانیزه به دلیل خواص و ماندگاری و طول عمربالایی که دارند و همچنین استحکام مناسب در صنایع مهمی مثل خودروسازی کاربرد بسیار گسترده‌ای دارند. همچنین این ورق‌ها در صنایع زیر نیز پر کاربرد هستند:
- در ساختمان سازی، پل سازی، راه سازی و شهر سازی
- در ساخت مخزن، کپسول، لوله
- در ساخت بدنه خودرو و انواع اتومبیل
- در ساخت کشتی، اسکله و سازه دریایی
روش نگهداری از ورق گالوانیزه
حمل‌ونقل و باربری ورق‌های فولادی و آلیاژی از جمله ورق‌های گالوانیزه باید طبق آیین‌نامه باربری و با رعایت قوانین همراه باشد، ورقه‌های نازک و روغنی، رنگی و یا گالوانیزه در برخی شرایط آب و هوایی دچار اکسیداسیون سطحی می‌شوند. برای جلوگیری از این اتفاق بهتر است تا محل انبارداری مناسبی داشته باشند و بعد از بارگیری در وسیله نقلیه مناسب، در صورت نیاز از پوشش مناسب استفاده شود تا در مجاورت رطوبت، باد و باران قرار نگیرند. وقتی ورق گالوانیزه در شراط نامناسب قرار می‌گیرد، ممکن است شوره گالوانیزه، لایه اکسید و مشکلات سطحی مثل پوسته پوسته شدن در آن به وجود آید که همه اینها در صورت تداوم داشتن موجب کاهش کیفت ورق فولادی می‌شوند. البته باید گفت که تعمیر و استفاده مجدد از ورق‌های گالوانیزه آسیب دیده نیز به راحتی امکان پذیر است و شما می‌توانید بعد از جدا کردن لایه پوسیده، مجدد روی ورق یک لایه روی را به آن اضافه کنید.
جمع‌بندی
همانطور که گفته شد کارخانه‌های بسیاری در ایران و سطح بین‌الملل ورق گالوانیزه را تولید و به بازار عرضه می‌کنند که شما می‌توانید بسته به نوع مصرف و کیفیت مطلوب خود ار هرکدام از آن‌ها استفاده کنید. آسان‌ترین راه برای خرید ورق گالوانیزه، خرید غیرحضوری آن است که آهن‌رسان این امکان را برای شما فراهم آورده تا بدون سردرگمی در بازهای آهن به دو صورت آنلاین و تلفنی محصول موردنظرتان را سفارش دهید. بدین منظور کافیست تا با کارشناسان فروش آهن‌رسان تماس گرفته تا ضمن اطلاع از قیمت لحظه‌ای ورق گالوانیزه، قیمت ورق روغنی و قیمت ورق سیاه از مشاوره رایگان کارشناسان باتجربه ما نیز بهره ببرید. قابل ذکر است که برای خرید از آهن‌رسان نیاز نیست تمام مبلغ سفارش را به‌صورت یکجا پرداخت کنید و می‌توانید از دو روش پرداخت اقساطی و اعتباری استفاده کنید.
سوالات متداول
آیا ورق گالوانیزه زنگ می‌زند؟
خیر، تا وقتی که این ورق دارای پوشش محافظ گالوانیزه باشد، زنگ نمی‌زند.
کدام کارخانه بهترین ورق گالوانیزه را دارد؟
همه کارخانه‌ها دارای استانداردهای ساخت هستند. اما برخی قدمت بیشتری دارند و معروف‌تر هستند.
چه نوع رنگی برای ورق گالوانیزه بهتر است؟
رنگ‌های استاندارد صنعتی که در رنگ کاری فولاد استفاده می‌شوند.
آیا ورق گالوانیزه سوراخ شده زنگ می‌زند؟
بله، ممکن است که ورق گالوانیزه از ناحیه سوراخ شده و آسیب دیده در معرض رطوبت قرار گرفته و به تدریج زنگ بزند.
اگر ورق گالوانیزه شوره بزند ممکن است سریع خراب شود؟
خیر، شوره ورق گالوانیزه را می‌توان به راحتی تمیز کرد و از بین برد.
اگر ورق گالوانیزه را برشکاری کرد، آیا مشکلی به وجود می آید؟
خیر، برشکاری ورق مشکلی ایجاد نمی‌کند ولی ورق در ناحیه برش خورده مستعد زنگ‌زدگی است.
می‌توانم از این ورق در باغ استفاده کنم؟
بله، ورق گالوانیزه مناسب برای استفاده در فضای باز است.
