تیرآهن هاش چیست؟ انواع و کاربرد آن

تیرآهن H چیست؟ قطعاً شما نیز با سازه‌های فولادی بسیاری در زمان زندگی خود مواجه شده‌اید، تیرآهن هاش دقیقاً همان تیرهای آهنی هستند که می‌توانند یک سازه را با کمترین دردسر سر پا نگه دارند و از این‌ رو محبوبیت استفاده از آنها روزبه‌روز در حال افزایش است. از این تیرآهن با نام های تیرآهن بال پهن یا به نام لاتین آن تیرآهن H در میان شرکت‌های ساختمان‌سازی یاد می‌شود. درگذشته در بسیاری از سازه‌ها از تیرآهن‌های I شکل استفاده می‌شد که با وجود ارتفاع بسیار زیاد آن در مقابل سازه‌های بتنی همچنان مشکلات بسیاری در آن یافت می‌شد. شرکت بثهلم با طراحی و تولید تیرآهن هاش توانست تحول بزرگی را در صنعت فولاد و سازه ایجاد کند. از آن زمان ساخت سازه‌های فولادی در صنایع مختلف ازجمله ساختمان‌سازی رشد سریعی را تجربه کرد که تا کنون نیز ادامه داشته است. این تیرآهن‌ها حال در تیپ‌های IPB،IPE و INP تولید می‌شوند که هرکدام با ویژگی‌های خاص استفاده خود را نیز دارند. در این مقاله از آهن رسان سایت مرجع تخصصی قیمت آهن امروز همراه ما باشید تت اطلاعات بیشتری در این مورد کسب کنید.

انواع تیرآهن هاش

همان‌طور که اشاره کردیم انواع تیرآهن هاش برای خریداری و استفاده در بازار قرار دارند که در ادامه به بررسی کوتاه آنها خواهیم پرداخت.

 

 

تیرآهن INP

این نمونه تیرآهن بیشتر در ساخت ستون و خرپا سازه‌های استفاده می‌شود. تیرآهن INP به نام‌های تیرآهن معمولی یا پروفیل نرمال نیز شناخته می‌شود. از نظر ظاهری این تیرآهن ظاهری شبیه به تیرآهن‌های پایپ شکل I دارند که البته تفاوت آنها در قسمت بال‌های آنها و نحوه اتصال آنها به جان است.

تیرآهن IPE

از نظر ظاهری این تیرآهن دارای بال‌های عریض‌تر و ضخامت جان کمتر است که آن را از دیگر تیپ‌های تیرآهن H متمایز می‌کند. این نمونه تیرآهن در ایران متقاضیان بسیاری دارد و بسیار محبوب است، این تیرآهن با ارتفاع ۸۰ تا ۵۰۰ میلیمتر، طول ۱۶ تا ۱۸ متر و عرض ۴۶ تا ۲۲۰ میلیمتر تولید و به بازار عرضه می‌شود. لازم به ذکر است قیمت تیرآهن در این مدل ها خیلی به هم نزدیک است.

تیرآهن IPB

این نمونه تیرآهن دارای بال‌های عریض‌تر از مدل‌هایی همچون IPE هست، در نتیجه امکان تولید این محصول را در سه رده متفاوت سبک، متوسط و سنگین خواهد داشت. این مدل تیرآهن از استحکام بسیار بالاتری نسبت به مدل‌های یاد شده برخوردار است. به‌طورکلی تیرآهن IPB در کلاس‌های St54، St44 و ST37 تولید و به بازار عرضه می‌شود که البته در ایران تنها استاندارد St37 به‌صورت رسمی قابل خریداری است. لازم به ذکر است که تحمل بار تیرآهن نوع اچ بیشتر از نوع آی است.

کاربرد تیرآهن هاش

مقاومت خمشی بسیار بالای این تیرآهن باعث استفاده روزافزون آن در صنعت و ساختمان‌سازی شده است. این تیرآهن جایگزین بسیار مناسبی برای تیرآهن‌های معمولی است که استحکام بالاتری را برای سازه شما به ارمغان خواهد آورد. به دلیل بزرگ‌تر بودن سطح مقطع تیرآهن H و البته یکسان بودن عرض بال با ارتفاع تیر امکان استفاده از آن را به‌عنوان ستون و یا تکیه‌گاه عمودی در سازه امکان‌پذیر می‌کند.

ویژگی بال‌های پهن نیز باعث افزایش مقاومت این محصول شده است. این مورد نیز این تیرآهن را تبدیل به یک انتخاب بسیار مناسب در زمان ساخت بنا و استفاده از آن به‌عنوان ستون کرده است. از کاربرد تیرآهن هاش می‌توان به‌عنوان یک متریال مناسب برای ساخت ساختمان‌های ضد زلزله، برج‌سازی به دلیل سایز بسیار طولانی تیرآهن h، بست آهنی در پالایشگاه‌ها، خرپا و غیره اشاره کرد.

 

 

تیرآهن I یا H کدام‌یک بهتر است؟

در مقاله بهترین تیرآهن نکات مهمی را درمورد شناخت و انتخاب بهترین ها توضیح دادیم. هرکدام از تیرآهن‌های یاد شده ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارند و نمی‌تواند یکی را برتر از دیگری دانست. از یک سو تیرآهن H وزن بسیار بالاتری نسبت به مدل I دارد اما در دست دیگر نیروی بیشتری را نیز تحمل می‌کند. این موضوع زمانی که سبکی سازه مدنظر است می‌تواند تیرآهن I را تبدیل به یک انتخاب برتر کند. در یک سازه دیگر تیرآهن H اما با وجود جان مرکزی پهن‌تر و ایجاد استحکام بیشتر نسبت به مدل I در برابر نیروهای خمشی و برشی مقاومت بسیار بالاتری را در اختیار شما قرار خواهد داد. همین موضوع نیز می‌تواند تیرآهن H را تبدیل به انتخابی مناسب کند. برای مقایسه تیرآهن معمولی و هاش کلیک کنید.

ویژگی تیرآهن هاش

استفاده از تیرآهن هاش می‌تواند مزایای زیادی را در اختیار کاربر خود قرار دهد. هرچند که این تیرآهن در دودسته بال پهن سنگین و بال پهن فوق سنگین تقسیم می‌شود. معمولا قیمت تیرآهن هاش سنگین بیشتر از نوع سبک آن است. این محصول توسط کارخانه های مختلفی تولید می شود به عنوان مثال می توانید مشخصات تیرآهن اصفهان را در این لینک ببینید. اما به‌طورکلی ویژگی‌های بسیاری باعث برتری این تیرآهن نسبت به مدل‌های قدیمی تر همچون سری I شده است. به علت بزرگ‌تر بودن سطح مقطع و برابری بال با ارتفاع تیر امکان استفاده از آن به‌عنوان ستون یا تکیه‌گاه وجود دارد. این موضوع می‌تواند در زمان ساخت سازه بسیار کاربردی باشد.

 

 

از برخی از مهمترین مشخصات تیرآهن h می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مقاومت بسیار بالای در مقابل حرکات و رانش زمین (نیروی برشی و خمشی)
• سرعت نصب بسیار بالا
• افزایش سرعت انجام پروژه ساختمانی
• کاهش ضریب خطا و میزان مصرف آهن در سازه

این ویژگی‌ها قطعاً در کنار یکدیگر می‌توانند مزایای بسیار دیگری را نیز برای شما به ارمغان بیاورند.

در کنار ویژگی‌های مثبت اما معایبی نیز در این محصول وجود دارد. به علت نوع ساختار و متریال استفاده شده در زمان ساخت تیرآهن هاش، در دمای بالا مقاومت کمتری از خود نشان می‌دهد. مورد بعدی مقاومت کمتر این نوع تیرآهن در برابر خوردگی است. ازاین‌رو می‌بایست هزینه اضافی جهت محافظت از سازه در این مورد در نظر گرفته شود. جوش این تیر آهن نیز در سازه‌های فولادی هزینه بسیار بالایی را خواهد داشت. به همین علت می‌بایست قبل از استفاده از این تیر اهن به این مورد نیز توجه داشته باشید. اما با وجود این معایب همچنان مزایای تیرآهن H به معایبش خواهد چربید. اما در آخر این شما هستید که می‌بایست درباره استفاده یا عدم استفاده از این محصول در سازه خود تصمیم بگیرید.

تولیدکنندگان تیرآهن هاش در ایران

تولیدکنندگان بسیار زیادی در ایران مدل‌های تیرآهن H را تولید و به بازار عرضه می‌کنند. اما قطعاً در میان آنها کارخانه ذوب‌آهن اصفهان، کارخانه فولاد البرز ایرانیان، جهان فولاد غرب و کارخانه فولاد غرب آسیا از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین تولیدکنندگان تیرآهن هاش در ایران هستند. در میان آنها نیز البته کارخانه ذوب‌آهن اصفهان ضریب تولید بسیار بالاتری دارد. این کارخانه که در سال ۱۳۵۰ شروع به فعالیت کرد توانسته جزو بزرگ‌ترین تولیدکنندگان مقاطع فولادی در ایران شناخته شود. این کارخانه تیرآهن بال پهن یا همان هاش را با استاندارد ملی ایران به شماره ۱۴۴۸۴ در سایزهای ۱۲ تا ۳۰ تولید می‌کند.

 

 

نحوه تولید تیرآهن هاش (H)

در خط تولید تیرآهنh به‌طورکلی سه مرحله وجود دارد، نورد کششی، خنک کاری، فرایند سایزینگ.

در مرحله اول نورد کششی قرار دارد، تولید این محصول به‌صورت نورد گرم است که ابتدا با فشار غلتک عمودی، بیلت نورد شده و در نظر ظاهری شبیه به تیرآهن در خواهد؟ آمد. در ادامه ضخامت قطعات کم شده و طول آن افزوده می‌شود، فشار غلتک‌ها نیز باعث می‌شود که بال‌های تیرآهن به ضخامت و ارتفاع موردنظر برسند.

در این مرحله به علت اختلاف ضخامت بال و جان درجه حرارت آنها نیز متفاوت خواهد شد که این موضوع باعث ایجاد تنش‌های حرارتی خواهد شد. این موضوع درصورتی‌که برطرف نشود ممکن است باعث خمش جان تیرآهنش شود. برای جلوگیری از این خمش این اختلاف دما می‌بایست به حداقل برسد که به همین علت نیز پس از نورد کشی از آب برای خنک‌کردن تیرآهن هاش استفاده می‌شود. البته خنک‌کردن بیش از اندازه آهن نیز ممکن است باعث ایجاد سختی بر روی سطح آن شود . ازاین‌رو انجام خنک‌کنندگی نیز حائز اهمیت بسیار زیادی خواهد بود.

در مرحله آخر فرایند اندازه‌گیری خواهیم رسید که به‌طورکلی در دو روش انجام می‌شود. در روش اول از لوک‌های پیش فرم H استفاده می‌شود و در روش دیگر از اسلب‌های مستطیل شکل برای انجام فرایند سایزینگ استفاده می‌شود. در روش اول سایزدهی محصول یکسان است و بلوک‌های استفاده شده از نظر ظاهری بسیار نزدیک به محصول نهایی هستند. در روش دوم اما بهروزی بیشتری را شاهد هستیم چون از موادی با وزن بالاتر نیز می‌تواند استفاده نمود. ازاین‌رو در بیشتر کارخانه جات فولاد از روش دوم یا همان اسلب مستطیل شکل برای انجام فرایند سایزینگ استفاده می‌شود. برای دیدن قیمت تیرآهن اصفهان امروز کلیک کنید.

در آخر نیز کنترل و بسته‌بندی آن انجام می‌شود و تمامی تیرآهن‌ها مورد بررسی قرار گرفته که هم از نظر ظاهری و هم از نظر فنی با استاندارد همخوانی داشته باشند. در این مرحله برگه شناسنامه محصول همچون ابعاد، جنس، سایز، استاندارد تولید، ضخامت و … نیز بر روی آنها درج می‌شود که کارخانه تولیدکننده موظف به ارائه این برگه در زمان خرید و ارائه محصولات به شما خواهد بود.

قیمت تیرآهن هاش

باتوجه‌به این که عوامل بسیار زیادی در زمینه تعیین قیمت هاش نقش دارند نمی‌تواند قیمتی ثابت برای تیرآهن h در نظر گرفت. هزینه تولید، حمل نقل و البته هزینه مواد اولیه که با قیمت دلار تغییر میابد قطعاً بر روی قیمت تمام شده Hk نیز تأثیرگذار خواهند بود. اما به‌طورکلی باتوجه‌به میزان عرضه و تقاضا، کیفیت، برند تولیدکننده می‌توانید به بررسی قیمت مقاطع فولادی پرداخته و سپس نسبت به خرید تیرآهن هاش اقدام کنید.

 

 

سخن پایانی

همان‌طور که اشاره کردیم تیر هاش به‌عنوان یکی از پرکاربردترین متریال‌ها در زمان ساخت سازه متقاضیان بسیاری را دارد. مقاومت خمشی بسیار بالا، کاربردهای متنوع در صنعت و سازه و داشتن مزایای بسیار نسب به مدل‌های قدیمی این تیرآهن را تبدیل به یک انتخاب بسیار مناسب برای طیف وسیعی از سازه‌ها کرده است. اما در آخر این شما هستید که باید تصمیم بگیرید که از چه نمونه تیرآهن باتوجه‌به نیازهای خود در سازه استفاده نمایید. البته جا دارد بگوییم که کاربرد آهن در خودرو سازی و بسیاری از صنایع دیگر بسیار پر رنگ است.

 

سوالات متداول

آیا می توان تیرآهن هاش را در ساخت هر سازه ای استفاده کرد؟

برای استفاده از مقاطع فولادی مختلف باید به نوع سازه و کاربری آن دقت نمود.

آیا این تیرآهن را می توان از طریق جوشکاری تولید کرد؟

بله در این صورت به آن تیر ورق گفته می شود که از جوشکاری ورق های فولادی ساخته می شود.

ایا تیرآهن هاش سنگین تر از نوع آی هست؟

بله تیؤآهن هاش عریض تر و سنگین تر است.