فونداسیون یا پی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین قسمت‌های ساخت یک ساختمان است که وظیفه توزیع وزن از دیوارهای باربر به خاک و حفظ رطوبت زیرزمینی و خاک را برعهده دارد. شناژ نیز یکی از بخش‌های اصلی فونداسیون به‌حساب می‌آید که تمامی فونداسیون‌ها را به‌یگدیگر وصل می‌کند. شناژ یا کلاف توانایی تحمل نیروی کشش و فشار ایجادشده از فونداسیون‌های عمودی و افقی را دارد ساختاری است و به‌طور عمودی بر روی مصالحی هم چون آجر چیدمان می شود. شناژبندی فونداسیون برای تمام سازه‌ها کاربرد ندارد و تنها برای برخی از سازه‌های خاص استفاده می‌شود. شما می‌توانید برای اطلاع از قیمت آهن و سایر مصالح مورد نیاز برای پی‌ریزی ساختمان به سایت آهن‌رسان مراجعه کنید یا با پشتیبانی ما با شماره (۳۱۹۱۶) تماس بگیرید.
معرفی شناژ ساختمان
شناژ ساختمان یک اصطلاح تخصصی و فرانسوی در صنعت ساختمان سازی به معنای زنجیره کردن است. ساختار اصلی یک سازه بخش پی نواری آن سازه است که کاربرد اصلی آن در متصل نمودن پی یا فونداسیون های عمود بر هم در سازه است. در بسیاری از سازه‌ها مهندسین معمار از های منفرد در ساختمان سازی استفاده می‌کنند تا بتوانند نیروی که حاصل از وزن ساختمان را به صورت یکنواخت در به زمین منتقل کنند. این پی‌ها به شکل عمودی هستند و با یکدیگر در تماس نیستند و در فاصله حدودی ۵ متری هم قرار دارند. مهندسین سازه با طراحی یک پی نواری یا به صورت افقی پی‌های منفرد را به هم وصل می‌کنند، شناژ بخش مقاوم کننده در پی‌های نواری است و می تواند نیروهای کششی و فشارهای وارده از سمت فونداسیون سازه بصورت عمودی و افقی و همچنین نیروهای خارجی مانند زمین لرزه، باد و….را تحمل کند.
انواع شناژ بندی ساختمان
شناژها بر اساس کاربرد و نحوه اجرایشان به چهار دسته مختلف تبدیل می‌شوند. که در ادامه به بررسی و نحوه استفاده هرکدام از آنها در ساختمان‌سازی می‌پردازیم.
شناژ افقی
این نوع شناژ کاربرد مشخصی دارد و از آن برای متصل کردن ستون‌های فونداسیون استفاده می‌شود. شناژ افقی وظیفه مهار فشار وارده به تمام ساختمان و توزیع این فشار را در تمام بخش‌های فونداسیون برعهده دارد که همین موضوع باعث می‌شود تا ساختمان به یک سازه ضدزلزله و مقاوم در برابر فشارهای ناگهانی محسوب شود. همچنین شناژ افقی یک وظیفه اصلی دیگر نیز دارد و باید بتواند نیروی وارد شده از سمت ستون‌های عمودی ساختمان را نیز تحمل کند. به‌طور معمول اجرای این نوع شناژ به شکل ضربدری در ستون‌های فونداسیون یا به‌صورت خرپا انجام می‌شود. همین موضوع باعث می‌شود ارتعاشات وارده به قسمت‌های اصلی فونداسیون کاهش پیدا کند و انرژی ورودی به ساختمان به زمین منتقل و دفع می‌شود.
شناژ عمودی یا قائم
شناژ عمودی عموما درهنگام ساخت سازه‌های چندین طبقه و برای اتصال به شناژهای افقی به‌کار برده می‌شود. در ساخت شناژهای عمودی حداقل از ۴ میلگرد ۱۲ طولی آجدار استفاده می شود نکته مهم در شناژهای عمودی این است که اگر به ستون ساختمان متصل نباشند در این صورت تعداد میلگرد تا ۸ عدد افزایش پیدا می‌کند. ابعاد شناژ متناسب با ابعاد پی و حداقل ۳۰۰ میلی متر درنظر گرفته می‌شود و الزاماً سطح فوقانی شناژ باید با سطح فوقانی پی یکسان باشد. لازم به ذکر است که طبق استاندارد، حداقل فاصله بین شناژهای قائم ۵ متر و در افقی ۴ متر است و حداقل عرض شناژ عمودی باید ۲۰ سانتی‌متر باشد. عرض شناژها نباید بیشتر از ۲۵ سانتی‌متر عبور کند.
شناژ مورب
اجرای شناژ مورب به اندازه سایر انواع شناژ خصوصا افقی برای جلوگیری از خسارات‌هایی احتمالی برابر امواج زلزله ضروری است. چراکه طبق قانون فیزیک هر عملی عکس‌العملی دارد بنابراین باید پی ریزی و کلاف‌بندی بیشتری در محورهای زیرین و بالایی انجام شود. شناژ مورب باید طوری اجرا شود که میلگرد از قسمت پشتی سازه تا قسمت پشت پی زیرین ادامه پیدا کند تا مهارسازی و اتصال کناف اصولی باشد.
شناژ مخفی
این نوع شناژ در سقف تیرچه بلوک اجرا شده و مناسب ساختمان‌هایی است که دهانه‌ای با طول بیشتر از ۴ متر دارند. طراحی شناژ مخفی به‌شکلی است که باید با فاصله ۲ متری استفاده شوند و عموما از دو میلگرد ۱۶ یکی در بالا و یکی در پایین مقطع استفاده می‌شود به‌طوری‌که خرپاهای سقف حداقل ۱۰ سانتی‌متر از هم فاصله داشته باشند. هزینه استفاده از مصالح در این روش کمی بالاتر است اما این‌کار سازه را به ساختمانی محکم تبدیل می‌کند. قیمت میلگرد بر هزینه تمام شده شناژبندی مورب تاثیر مستقیم دارد.
حداقل مقدار دیوار سازه‌ای در هر امتداد ساختمان برای مناطق مختلف خطر نسبی
| خطر نسبی مناطق | نوع و تعداد طبقات | ||||||
| خطر نسبی کم | خطر نسبی زیاد و بسیار یاد | ||||||
| طبقه دوم | طبقه اول | زیر زمین | طبقه دوم | طبقه اول | زیرزمین | ||
| – | %۳ | %۵ | – | %۴ | %۶ | یک طبقه | ساختمان آجری |
| %۳ | %۵ | %۶ | %۴ | %۶ | %۸ | دوطبقه | |
| – | %۵ | %۸ | %۴ | %۶ | %۱۰ | یک طبقه | ساختمان با بلوک سیمانی |
| %۵ | %۸ | %۹ | %۶ | %۱۰ | %۱۲ | دو طبقه | |
| – | %۴ | %۵ | – | %۵ | %۶ | طبقه یک | ساختمان سنگی |
| %۴ | %۶ | %۶ | %۵ | %۸ | %۸ | طبقه دوم | |
شناژ ساختمان یک طبقه
این نوع شناژ ساختمان سبکی دیگر از شناژبندی است که معمولا در ساختمان‌های چندطبقه مورد استفاده قرار می‌گیرد. و کاربرد اصلی این شناژ اتصال شناژها افقی به یکدیگر است. در ساخت شناژهای عمودی حداقل از ۴ میلگرد ۱۲ طولی آجدار استفاده می شود نکته مهم در شناژهای عمودی این است که اگر به ستون ساختمان متصل نباشند در این صورت تعداد میلگرد تا ۸ عدد افزایش پیدا می کند. برای این نوع شناژبندی باید توجه داشته باشید که ابعاد شناژ متناسب با ابعاد پی و حداقل ۳۰۰ میلی متر درنظر گرفته شود و سطح فوقانی شناژ باید با سطح فوقانی پی یکسان باشد.
اصول شناژبندی ساختمان
شناژبندی ساختمان نیز مانند هر امر دیگری در ساخت سازه از اصول و قواعد خاصی پیروی می‌کند که لازم است تمام آنها کاملا دقیق و درست اجرا شوند. به‌طور مثال حداقل فاصله بین شناژهای افقی ۴ متر و بین شناژهای قائم باید ۵ متر باشد. همچنین پیش از کلاف بندی و آرماتوربندی شناژ، باید مهندس ناظر قالب کلی آن را بررسی و تایید کند تا مقدار بتن مورد نیاز برای آرماتوربندی اصولی مشخص شود. علاوه بر این، بتن‌ریزی ساختمان باید طوری اجرا شود که فضای داخل شناژ کاملا توسط بتن پر شود. از طرفی دیگر موارد دیگری وجود دارد که رعایت نکردن آنها در شناژ بندی غیرقانونی است. برای نمونه عبور لوله از شناژ، اشتباه و غیراستاندارد است. در صورت انجام این کارِ غیر‌اصولی، روند ساخت و ساز توسط نهادهای نظارتی متوقف خواهد شد.
سخن آخر
در این مقاله به بررسی شناژ و قوانین شناژبندی اشاره کردیم. همان‌طور که گفته شد فونداسیون یکی از اصلی‌ترین بخش‌های ساخت یک سازه است. به همین دلیل استفاده از مصالح مناسب جهت انجام امور فونداسیون و پی ریزی امری ضروری به حساب می‌آید. شما برای خرید مصالح و تمام مقاطع آهنی موردنیازتان می‌توانید به سایت آهن‌رسان که مرجع خرید آهن‌آلات آنلاین است مراجعه کنید و ضمن اطلاع از قیمت تیرآهن و قیمت ورق سفارش خود را به‌صورت غیرحضوری و تلفنی (۳۱۹۱۶) خریداری کنید.
سوالات متداول
در چه سازه‌هایی باید از شناژ استفاده شود؟
در سازه‌های بالای دو طبقه باید از شناژ برای استحکام سازه استفاده کرد.
آیا می توان از دو نوع شناژ، درکنار هم استفاده کرد؟
بله، درصورت استفاده از شناژ افقی، از شناژ عمودی هم درکنار آن استفاده می‌کنیم.
آرماتور بندی چیست؟
آرماتور در واقع به یک سری گیره‌هایی می‌گویند که میلگردها را به یکدیگر متصل کرده و به اصطلاح میلگردها را به هم جوش می‌دهد و میلگردها را آماده بتن‌ریزی می‌کند که همین امر سبب استحکام چندین برابری سازه می‌شود.
